Od wieków największym marzeniem każdego człowieka jest stworzenie przepisu na „eliksir młodości”. Czy to prawda że nasza genetyka warunkuje, jak szybko się zestarzejemy lub na jakie choroby zapadniemy? Czy stylem życia możemy wpłynąć na swój genotyp, aby zapobiec przedwczesnemu starzeniu się, chorobom i wydłużyć życie?
Nutrigenetyka przyszłością w medycynie anti-aging
Kilka lat temu w jednym z włoskich laboratoriów uniwersyteckich spotkałam się z diagnostyką nutrigenetyczną, pozwalającą na zbadanie genów i określenie ich wpływu na odżywianie na wielu płaszczyznach. Innowacyjne badania nutrigenetyczne są już dostępne w Polsce. Dzięki indywidualnej analizie genetycznej można uzyskać wiedzę na temat: funkcjonowania systemu obrony przed wolnymi rodnikami oraz tego, jak organizm radzi sobie z detoksykacją. Możemy też dowiedzieć się, czy jesteśmy typem metabolicznym węglowodanowym czy tłuszczowym oraz czy mamy predyspozycje do hipercholesterolemii, chorób serca, osteoporozy, Alzheimera, depresji, łysienia androgenowego czy innych chorób cywilizacyjnych. Test analizuje jakiego rodzaju sport i z jaką częstotliwością powinniśmy uprawiać chcąc zachować zdrowie i piękny wygląd. Pomaga w zdiagnozowaniu genetycznie uwarunkowanych nietolerancji i nadwrażliwości pokarmowych m.in. na gluten, fruktozę, kofeinę, nikiel, sól czy laktozę. Testy genetyczne to przełom w medycynie przeciwstarzeniowej. Na podstawie wyników można ułożyć spersonalizowaną dietę, suplementację oraz trening. Cenę testów rekompensuje fakt, że wykonuje się je tylko raz w życiu!
Utrzymanie prawidłowej wagi to krok do zdrowia
Nadwaga i otyłość przyspieszają starzenie i są przyczyną wielu chorób cywilizacyjnych. Reakcja na określoną żywność nie u wszystkich jest jednakowa. Jak wykazują badania, osoby prowadzące podobny tryb życia i sposób odżywiania mogą mieć różną masę ciała i różnie reagować na zmiany w diecie. Wyjaśnienie leży w genotypie i indywidualnych możliwościach organizmu do metabolizowania składników odżywczych. Testy nutrigenetyczne oceniają: w jaki sposób organizm metabolizuje białka, tłuszcze i węglowodany, czy posiada skłonność do przybierania masy ciała i tzw. efektu „jo-jo’’ oraz reakcję na obniżoną kaloryczność diety. Wszystkie te informacje stanowią zasadnicze wsparcie w personalizacji sposobu odżywiania, a tym samym utrzymaniu szczupłej sylwetki, zdrowia i dobrego samopoczucia.
Suplementacja jako profilaktyka starzenia
Witaminy i minerały są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Testy nutrigenetyczne badają polimorfizmy genów odpowiedzialnych za metabolizm kluczowych witamin i składników mineralnych takich jak: A, B6, B9, B12, C, D, E, cholina, wapń, magnez i żelazo. Dzięki wiedzy o predyspozycjach genetycznych i na podstawie aktualnych badań laboratoryjnych, uzyskujemy informacje, czy powinniśmy zmodyfikować jadłospis, wprowadzić nowe produkty lub wręcz suplementować się.
Dobrym przykładem jest witamina D, której wysokie stężenie w organizmie wpływa korzystnie na odporność i łagodzi stany zapalne, a tym samym spowalnia proces starzenia. Dzięki badaniom nutrigenetycznym możemy sprawdzić, jak nasz organizm przyswaja tę witaminę i czy powinniśmy zastosować wyższe niż profilaktyczne dawki witaminy D, aby korzystnie wpływała na pracę naszego organizmu.
Kolejnym przykładem jest witamina A, zwana także retinolem, który jest niezbędny w procesie widzenia, podziałów komórkowych i produkcji hormonów. Odpowiada za prawidłowy stan skóry, włosów i paznokci. Działa na organizm antyoksydacyjnie, odmładzająco i ochronnie. Niekorzystny polimorfizm genu odpowiedzialny za metabolizm witaminy A, może spowodować jej niedobór i wyraźne sygnały organizmu tj.: suche, łamliwe paznokcie i włosy, szorstką skórę, zmiany skórne, częste infekcje, zmęczenie. W tym wypadku kosmetyki pielęgnacyjne stosowane zewnętrznie, niewiele zdziałają.
Nietolerancje i nadwrażliwości pokarmowe przyczyną chorób
Nietolerancja pewnych składników diety może mieć podłoże genetyczne. Nowoczesne badania nutrigenetyczne określają, w jaki sposób nasz organizm reaguje na składniki odżywcze oraz inne, które dostają się do niego wraz z pożywieniem np.: alkohol, kofeinę, sód, nikiel, laktozę, fruktozę czy gluten. Długotrwałe dostarczanie nietolerowanych przez organizm produktów żywnościowych może spowodować stan zapalny, w efekcie czego siły obronne organizmu skierowane są aby go zwalczyć. W tej sytuacji układ immunologiczny jest osłabiony, a organizm podatny na otyłość, infekcje i różne choroby. W efekcie szybciej się starzeje. Przykładowo nadwrażliwość na sód i kofeinę nie musi dawać objawów tuż po spożyciu, ale z czasem może zwiększyć ryzyko wystąpienia nadciśnienia i chorób sercowo-naczyniowych. U pacjentów z nietolerancją laktozy mogą pojawić się niekorzystne objawy ze strony przewodu pokarmowego i zaburzenia flory jelitowej, zaś u osób z genetyczną predyspozycją do nietolerancji glutenu, w wyniku nadmiernej stymulacji jelit glutenem, może rozwinąć się poważna choroba, jaką jest celiakia. Osoby z nadwrażliwością na alkohol, powinny ograniczyć jego spożycie, aby uniknąć szkodliwego działania toksycznego dla organizmu aldehydu octowego powstającego po spożyciu alkoholu.
Antyoksydacja i detoksykacja kluczem do młodości
Efektem wszystkich procesów metabolicznych zachodzących w naszym organizmie są toksyny, których usuwanie jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania komórek. Testy nutrigenetyczne określają, w jakim stopniu organizm jest w stanie poradzić sobie z nadmiarem wolnych rodników oraz toksyn, które przyspieszają jego starzenie. Wśród przebadanych przeze mnie pacjentów prawidłowy system antyoksydacyjny występował tylko u 12% osób, podczas, gdy pozostali potrzebowali silnego wsparcia w tym obszarze.
Codziennie jesteśmy atakowani wolnymi rodnikami, które uszkadzają nasz materiał genetyczny, przez co jesteśmy bardziej podatni na rozwój nowotworów i chorób. Biorąc pod uwagę niezdrowe odżywianie, które również jest powodem wzrostu liczby wolnych rodników, każdy z nas powinien przyjmować antyoksydanty, aby ustrzec się przed nowotworami i chorobami degeneracyjnymi. Najwięcej wolnych rodników, które uszkadzają włókna kolagenowe i przyczyniają się do utraty elastyczności skóry oraz powstawania zmarszczek, powstaje w cukrzycy, otyłości oraz miażdżycy.
Osoby posiadające niekorzystne warianty genetyczne odpowiedzialne za osłabioną ochronę antyoksydacyjną i detoksykacyjną powinny uzupełniać dietę w pierwszej kolejności antyoksydantami z żywności, a następnie dobrej jakości suplementami, których stosowanie już po dwóch miesiącach znacznie poprawi wygląd i kondycję skóry.
Kwasy tłuszczowe Omega 3 zmniejszają stany zapalne
Odpowiednie proporcje w diecie niezbędnych kwasów tłuszczowych Omega 3 i 6 zmniejszą stany zapalne w organizmie. Kwasy Omega 3 są ważne dla każdego człowieka, w każdym okresie jego życia. Przede wszystkim dla kobiet w ciąży, ponieważ dzięki nim zmniejsza się ryzyko poronienia, a dziecko prawidłowo rozwija się w brzuchu mamy. Kwasy Omega 3 są niezwykle ważne, jeżeli chcemy wychować małego geniusza, ponieważ mają wpływ na inteligencję, zapamiętywanie i koncentrację. Kwasy Omega 3 wykazują działanie przeciwnowotworowe i chronią nasze serce przed groźnymi zawałami. Są bardzo ważne dla funkcjonowania mózgu oraz zapobiegają rozwojowi m.in. Alzheimera czy demencji. Są również niezwykle ważne, jeżeli chodzi o urodę. Dzięki nim nasza skóra jest świetlista, jędrna, a włosy nie wypadają. Na podstawie badania proporcji Omega 3 do 6, możemy ustalić indywidualną dietę i suplementację, która wyrówna bilans kwasów tłuszczowych w naszym codziennym jadłospisie, co w efekcie pozwoli zmniejszyć podatność na infekcje, polepszyć nastrój i uchronić się przed depresją, wspomóc pamięć i koncentrację, poprawić stan skóry i włosów, zmniejszyć poziom cholesterolu we krwi, szybciej schudnąć, zapobiegać i leczyć choroby tj.: zawały, udary, nadciśnienie, cukrzycę, bezpłodność i inne przewlekłe schorzenia.
Styl życia i odżywiania pacjenta wpływają na ekspresję genów odpowiedzialnych za szybsze starzenie się. Jeśli chcemy skutecznie się odmładzać, musimy walczyć nie tylko ze skutkami starzenia tj. zmarszczkami czy chorobami, ale przede wszystkich eliminować przyczyny. Warto korzystać z obszernej wiedzy i narzędzi, którymi dysponuje obecnie medycyna anti-aging.
Dr n. med. Beata Dethloff
Doktor nauk medycznych, lekarz medycyny estetycznej i specjalista w zakresie chorób wewnętrznych II stopnia. Absolwentka Międzynarodowej Szkoły Medycyny Przeciwstarzeniowej prowadzonej przez światowej sławy doktora Tierrego Hertoghe’a oraz Międzynarodowego Centrum Kształcenia Medycyny Anti-Aging pod kierownictwem dr Barbary Walkiewicz-Cyrańskiej. Twórczyni marki nowoczesnych klinik medycyny estetycznej i anti-aging Dr Beata Dethloff.