Jak niebieskie światło wpływa na wzrok?

32

Niewielka ilość niebieskiego światła potrafi pomóc w koncentracji uwagi, a także poprawia samopoczucie. Jednak bardzo duży kontakt z urządzeniami emitującymi sztuczne światło wpływa negatywnie na zdrowie, a w szczególności na oczy. W przypadku braku reakcji na pierwsze sygnały organizmu w dłuższej perspektywie problemy z oczami mogą skutkować trwałymi i poważnymi zmianami. Jak duży wpływ na nasz wzrok i widzenie ma niebieskie światło odpowiada optometrysta.

Światło niebieskie (nazywane również HEV – z ang. High Energy Visible Light) jest naturalną częścią światła słonecznego i jest światłem wysokoenergetycznym. W niewielkich ilościach nie stanowi zagrożenia dla oczu. Organizm człowieka potrzebuje go m.in. do prawidłowego regulowania cyklu dobowego. Ogniskuje się w samym centrum siatkówki w tzw. plamce żółtej, gdzie wpływa na melanopsynę czyli barwnik wzrokowy regulujący rytm dobowy.

Światło niebieskie jest emitowane przez ekrany komputerów, smartfonów, tabletów, telewizorów LCD, a także oświetlenie LED. Melanopsyna dobrze radzi sobie z pochłanianiem światła niebieskiego w naturze, jednak inaczej to wygląda w przypadku jego sztucznych źródeł. Długotrwała ekspozycja na niebieskie światło może doprowadzić do rozregulowania cyklu dobowego, a także cyfrowego zmęczenia wzroku, które objawia się pieczeniem i łzawieniem oczu. Dodatkowo wytwarzane w czasie pochłaniania niebieskiego światła wolne rodniki mogą prowadzić do uszkodzenia nabłonka rogówki, a z czasem do rozwinięcia się zespołu suchego oka.

Oczy w kontakcie z ekranami LCD oraz LED zachowują się inaczej niż w środowisku naturalnym. Jednym z warunków prawidłowego nawilżenia gałki ocznej jest częste zamykanie powiek, tymczasem wzrok w kontakcie z ekranem jest skoncentrowany długo w jednym punkcie, a oczy rzadziej mrugają. Tym samym duża ekspozycja oczu na niebieskie światło może wpływać na zmęczenie wzroku, wysuszenie gałek ocznych, pieczenie, zaczerwienienie, łzawienie, nadwrażliwość, a także niewyraźne widzenie. Lekceważenie pierwszych objawów może prowadzić do poważniejszych problemów z oczami w tym syndromu suchego oka, pogłębiania krótkowzroczności czy zwyrodnienia plamki żółtej.

Bardzo często nie zdajemy sobie sprawy, jak wiele czasu spędzamy przed ekranami. Niebieskie światło ma negatywny wpływ na procesy metaboliczne zachodzące w siatkówce, może doprowadzić do poważnego uszkodzenia wzroku i zwyrodnieniem plamki żółtej. Jest to nieuleczalna choroba, która objawia się znaczną utratą widzenia. Kiedyś dotykała osoby powyżej 50 roku życia, dziś z powodu nadmiernej ekspozycji na niebieskie światło może pozbawić zdolności wyraźnego widzenia dużo wcześniej. – wyjaśnia Piotr Toczołowski, optometrysta z Centrum Okulistycznego Nowy Wzrok.

W celu zapobiegania chorobom oczu ważne jest wyrobienie nawyku częstego mrugania, robienie regularnych przerw od ekranów oraz picie odpowiedniej ilości wody w celu nawodnienia organizmu. Monitor komputera powinien znajdować się na wysokości oczu pod kątem 90 stopni względem blatu, a smartfon czy tablet w bezpiecznej odległości min. 25 cm od twarzy. Należy pamiętać o dopasowaniu ustawień wszystkich ekranów, włączaniu filtrów chroniących wzrok oraz dodatkowym źródle światła po zmroku. Oczy przed ekranami chronią również specjalne filtry blokujące niebieskie światło. W przypadku uczucia pieczenia i zaczerwienienia oczu warto skorzystać z kropli nawilżających. Mięśnie oczu można również wzmocnić stosując odpowiednie ćwiczenia, które poprawiają także zdolności do akomodacji i widzenia peryferyjnego. Najważniejsze dla zmniejszenia ryzyka występowania chorób oczu jest przede wszystkim ograniczenie czasu korzystania ze smartfonów, komputerów oraz telewizorów.