Właściwa pielęgnacja skóry to podstawa, by cieszyć się piękną, zdrową cerą. Nie pomogą najlepsze kosmetyki, jeśli nie będzie się przestrzegało zasad zdrowego stylu życia.
Zaniedbania snu czy diety albo stres bardzo szybko odbijają się na wyglądzie cery, która traci witalność i pokazuje nieprzestrzeganie zasad zdrowego stylu życia. Podkrążone oczy, rumień, przesuszenie, przebarwienia lub np. pojawiające się wypryski świadczą o konieczności lepszego zadbania o cerę, jeśli chce się uniknąć szybszego procesu starzenia lub chorób skóry.
Wyróżnia się następujące rodzaje cery: normalną, suchą, tłustą, mieszaną oraz naczyniową, wrażliwą, alergiczna, cerę dziecka i cerę dojrzałą, a także różnego rodzaju przypadłości skórne, które warunkują cerę i powodują, że staje się ona problematyczna, jak np. atopowe zapalenie skóry, przebarwienia i łagodne zmiany skórne czy też choroby, jak trądzik lub łuszczyca. Dobór odpowiedniego sposobu pielęgnacji i zabiegów gabinetowych, a co za tym idzie ich skuteczność, zależy w dużej mierze od prawidłowej oceny skóry. Rodzaj cery, jej kondycja i potrzeby warunkują dobór właściwych preparatów pielęgnacyjnych i w razie potrzeby określenie możliwości poprawy jej stanu.
Nowoczesna kosmetologia dysponuje wieloma skutecznymi preparatami i urządzeniami zabiegowymi, a mnogość kosmetyków do codziennej pielęgnacji pozwala do każdego typu cery i jej przypadłości znaleźć ten najskuteczniejszy środek.
Cera normalna to ideał, który występuje niezmiernie rzadko, jest gładka i matowa, o jednolitym kolorycie, nie przejawia tendencji ani do przesuszania się, ani do przetłuszczania, nie daje problemów z pieczeniem, nadreaktywnością czy np. trądzikowymi zmianami skórnymi. Ma ją bardzo niewielka część dorosłych osób. Gładka, jędrna i pozbawiona niedoskonałości skóra jest typowa dla dzieci, które okres dojrzewania mają jeszcze przed sobą. Ten rodzaj skóry cechuje lekkie zabarwienie na kolor różowy, jędrność, napięcie, małe pory i odporność na wpływy atmosferyczne.
Skóra normalna chroniona jest przez pełny i mocny płaszcz hydrolipidowy. Jednak nawet taką dobrą i wydawałoby się mocną cerę można łatwo popsuć.
Pielęgnując cerę normalną należy pamiętać o ochronie fizjologicznej równowagi skóry. Do mycia zaleca się mydła, np. w formie żeli i pianek, które nie zmieniają odczynu skóry oraz chronią ją przed podrażnieniami i alergiami. Cera normalna źle toleruje mydła antyseptyczne, a ich dłuższe stosowanie może powodować jej przesuszanie, natomiast mydła i emulsje z dodatkiem środków zapachowych i koloryzujących dodatkowo podrażniają skórę i wywołują różnego rodzaju reakcje alergiczne.
Nieodpowiednia pielęgnacja, wpływ czynników środowiskowych, czy też nieodpowiednie dla niej zabiegi, w krótkim czasie mogą przyczynić się do zmiany stanu skóry. W wyniku pielęgnacji niewłaściwie dobranymi kosmetykami może ona szybko przemienić się w bardziej problematyczną, np. w cerę suchą, mieszaną, tłustą, trądzikową, naczynkową, a nawet atopową. Często zdarza się, że po 30. roku życia skóra normalna, niezależnie od dobrej pielęgnacji, zmienia się w typ suchy, cechujący się niską zawartością tłuszczu i wody.
Cera sucha może być naturalną konsekwencją starzenia się skóry, która traci nawilżenie i elastyczność, ale także może ją wywołać nieprawidłowa pielęgnacja lub stosowanie nieodpowiednich kosmetyków, zabiegów, zaniedbania higieniczne, warunki atmosferyczne i niektóre formy farmakoterapii. Zaniedbania w jej pielęgnacji zaburzają naturalną równowagę lipidową skóry i mogą stać się przyczyną reakcji alergicznych, podrażnień, a nawet infekcji. Odwodniona skóra twarzy wolniej się regeneruje i jest bardziej podatna na przedwczesne procesy starzenia. Nieprawidłowa spójność korneocytów, skutkuje zwiększoną utratą wody, co w efekcie prowadzi do przesuszania się skóry. Nadmierna suchość skóry nasila się wraz z wiekiem, dlatego rozpoznaje się ją u większości osób starszych. Cechuje ją niska zawartość wody w naskórku, najczęściej jasnoróżowe zabarwienie, skłonność do łuszczenia się, szybsze powstawanie zmarszczek, podatność na uszkodzenia wywoływane czynnikami atmosferycznymi, bardzo często również szybka reakcja naczyniowa, a także płytkie unaczynienie skóry. Do czynników sprzyjających powstawaniu suchej skóry zaliczyć można predyspozycje genetyczne, częste i długie ekspozycje na słońce, wpływ czynników środowiskowych (zimna, wiatru, centralnego ogrzewania, klimatyzacji), skłonność do wyprysku atopowego i choroby skóry. Skóra przesuszona wolniej się regeneruje, daje uczucie spierzchnięcia, a nawet swędzenia.
Nadmierna suchość skóry może być czasami wywołana zaburzeniami procesu keratynizacji naskórka i nieprawidłowego przetwarzania filagryny, z której powstają składniki NMF (Natural Moisturizing Factor), czyli naturalnego czynnika nawilżającego skóry. Przy niskiej zawartości wody w skórze nie funkcjonują prawidłowo enzymy umożliwiające właściwy proces naturalnej eksfoliacji. Przeznaskórkowa utraty wody (TEWL czyli transepidermal water loss) zależy od zdolności naskórka do zatrzymywania wody, od właściwej bariery ochronnej skóry, prawidłowego procesu rogowacenia i zdolności naskórka do wytwarzania wspomnianego wcześniej NMF.
Pielęgnacja cery suchej powinna koncentrować się na jej nawilżaniu. Należy unikać powierzchniowo czynnych środków do mycia i stosować kosmetyki, które pozwolą na dłuższe zatrzymywanie wilgoci w naskórku. Częstym błędem jest tzw. nawilżanie cery suchej wodą w aerozolu, co tylko przyspiesza proces utraty wody z wnętrza naskórka oraz nasila uczucie dyskomfortu, przesuszenia i pieczenia skóry.
Jest kilka rzeczy, których należy unikać w przypadku cery suchej. Przede wszystkim kosmetyków na bazie alkoholu nadmiernie ją wysuszających i podrażniających, peelingów mechanicznych i kosmetyków o działaniu matującym. Warto zrezygnować z płatków kosmetycznych, a po umyciu skóry twarzy należy ja osuszać przykładając do niej ręcznik papierowy, zamiast tarcia zwykłym ręcznikiem.
Podstawowym kosmetykiem jest oczywiście dobry krem nawilżający do cery suchej, jednak należy pamiętać aby wszystkie stosowane do pielęgnacji preparaty przeznaczone były do skóry skłonnej do przesuszenia lub dla osób przebywających w trudniejszych warunkach klimatycznych , wtedy również które będą bardzo mocno ochronne i łagodzące. Skóra sucha nie może być dodatkowo podrażniana intensywnie działającymi detergentami.
Wybierając kosmetyki pielęgnacyjne warto przyjrzeć się ich recepturom. Jest wiele składników o intensywnym działaniu nawilżającym, wśród nich popularny kwas hialuronowy, czy peptydy, ale też ekstrakty roślinne jak np. z aloesu, bogate w lipidy oleje lub masła roślinne, jak np.: olej abisyński, konopny lub kukui. Preparaty do pielęgnacji cery suchej powinny cechować się również właściwościami kojącymi, odżywczymi i ochronnymi. Szczególnie ważne jest to, aby zawierały one substancje hamujące utratę wody (NMF): na dzień kremy półtłuste i nawilżające, a na noc kremy odżywcze, półtłuste i tłuste, peelingi enzymatyczne oraz maseczki do skóry suchej, wrażliwej i odbudowujące, tzw. pozabiegowe, które wzmacniają skórę, ale także podnoszą jej barierę ochronną. Pomocne w codziennej pielęgnacji jest również serum nawilżające używane pod krem, a także stosowanie na krem podkładów pod makijaż do cery suchej, ponieważ dają one dodatkową ochronę skóry.
(……………………………………………….)
Artykuł ukazał się w wydaniu 4/2024 art of BEAUTY
Jeśli chcesz przeczytać więcej zamów egzemplarz lub prenumeratę art of BEAUTY >>>
Cytowanie lub kopiowanie treści artykułu jest dozwolone tylko w przypadku
podania źródła pochodzenia, autora i tytułu tekstu, z którego pochodzi fragment.
Jolanta Kozaczyńska
Specjalista kosmetologii estetycznej i kosmetologii leczniczej, dietetyki klinicznej i dietetyki w kosmetologii, instruktor odnowy biologicznej, pedagog i wykładowca zawodu. Od wielu lat prowadzi działalność społeczną w dziedzinach dotyczących profilaktyki zdrowotnej i poprawy wizerunku. Właściciel gabinetu Esther Studio w Warszawie.