Jaki czynniki wpływają na odejście pracownika i co możemy zrobić aby zatrzymać dobrego pracownika w firmie?
To, że dobry pracownik jest skarbem dla każdej firmy to chyba każdy wie. Znalezienie i utrzymanie w firmie dobrego pracownika stanowi dla pracodawców nie lada wyzwanie. Dodatkowe benefity czy atrakcyjne wynagrodzenie finansowe mogą zachęcić potencjalnych kandydatów do wyboru konkretnego miejsca, natomiast to czy zostaną na dłużej, zależy od wielu czynników. Sondaże wskazują, że pracownicy cenią sobie bardziej w pracy dobrą atmosferę bardziej niż zarobki.
Poznanie przyczyn z jakich powodów najczęściej odchodzą pracownicy pozwoli Ci zatrzymać tych najcenniejszych na dłużej.
Okazuje się, że jest to dość długa lista, bo dla pracowników różne wartości mają większe lub mniejsze znaczenie. Jest to bardzo istotny temat zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Jednak aby zrozumieć dlaczego ludzie odchodzą z pracy najpierw trzeba się zastanowić po co i dlaczego ją podejmują. Większość z nas z pewnością odpowiedziałaby na to pytanie dwoma słowami – dla pieniędzy. I jest to prawda, ale jedna z wielu. Jedni pracują, bo potrzebują jakiegoś zajęcia i, jak sami dość często podkreślają, zarobić „parę groszy”. Drugich fascynuje robienie kariery, awanse oraz dążenie do celu. A jeszcze inni pracują dla pasji i satysfakcji, co dość często nazywamy powołaniem. Dlatego kluczowy jest proces rekrutacji. Kiedy będziesz wiedział z jakich powodów twój przyszły pracownik podejmuje pracę to z łatwością dostosujesz się do jego potrzeb i będziesz mógł zatrzymać go w firmie na dłużej. Nie unikniesz rotacji pracowników, to normalny proces, ale musisz dbać o to, aby zminimalizować go do minimum. A wiedza o przyczynach odchodzenia może pomóc w unikaniu klasycznych błędów i stanowić punkt wyjścia do poprawy.
Jakie czynniki wpływają na odejście pracownika?
Najlepszym źródłem informacji na ten temat mogliby być sami odchodzący pracownicy. Ci jednak rzadko szczerze odpowiadają na pytanie szefa o powody rezygnacji. Zwykle mówią o lepszej propozycji finansowej, możliwości rozwoju, gdy tymczasem powody odejścia są zupełnie inne. Zresztą postaw się na ich miejscu i sam zadaj sobie pytanie „dlaczego odchodzisz z pracy”, czy odpowiedziałbyś szczerze? A teraz spójrz, czy nie lepiej brzmi pytanie „dlaczego nie zostajesz z nami?”. Dotarcie do prawdziwych powodów rezygnowania z pracy pozwoli Ci na poprawę obszarów, w których popełniasz błędy i pozwoli na zmniejszenie rotacji pracowników.
Większość pracodawców myśli, że najczęściej to z powodu wynagrodzenia ich pracownicy decydują się na zmianę miejsca pracy. A tu małe zaskoczenie. Owszem pieniądze są bardzo ważne, ale jeszcze ważniejsza jest satysfakcja z pracy, dobra atmosfera, relacje z współpracownikami i szefem.
Badania Instytutu Saratoga potwierdzają tę tezę. Otóż aż 89% pracodawców myśli, że ich pracownicy odchodzą dla lepszych zarobków, a tylko 11% – z innych powodów. Tymczasem analogiczne badania pracowników pokazują zupełnie coś innego. Ze względów finansowych odchodzi zaledwie 12% pracowników, a 88% – z innych przyczyn. Tu wychodzi, że nie konkurencja przyciąga pracowników, ale firmy skutecznie, choć nieświadomie, same doprowadzają do odejść kluczowych i cennych ludzi.
Brak uznania
Niewiele rzeczy tak negatywnie wpływa na morale pracowników jak brak uznania przez szefa. Dobra praca zawsze powinna być zauważona i doceniona. To jest bardzo istotny aspekt, marginalizowany pracownik szybko traci zapał do pracy a z czasem zaczyna się żalić do współpracowników, co bardzo negatywnie wpływa na pracę zespołową. Sposobów na docenienie, podziękowanie jest wiele – czasem wystarczy osobista pochwała z ust szefa. Jednak nie może się tylko na niej kończyć. Należy pamiętać, że wszelkie inne formy, jak premie pieniężne, szkolenia, wycieczki, są także mile widziane. O talenty trzeba dbać, ponieważ takie osoby często podnoszą całościowo jakość pracy. Nierzadko pracodawcy dopiero w momencie składania wypowiedzenia, zaczynają zastanawiać się, co skłoniło pracownika do takiej decyzji. Wtedy to już zdecydowanie za późno. To niby takie normalne, ale jakże często zapominamy, że pracownik to człowiek, który też może mieć gorsze i lepsze dni. Dobry menedżer potrafi wesprzeć pracownika, gdy tego trzeba, ale i cieszy się jego sukcesami.
Kontakty między ludzkie
Jednym z bardzo istotnych czynników, dla wielu pracowników nawet ważniejszym niż warunki zatrudnienia, jest atmosfera w pracy. Dobre relacje ze współpracownikami i szefem powodują, że czas spędzany w pracy jest przyjemny. Należy zwrócić uwagę, iż dość dużo czasu spędza się w pracy i kiedy atmosfera jest nieprzyjemna to pracownicy stają się nerwowi, niechętnie wykonują dodatkowe zadania, szybciej się męczą. Ogólnie pracują, bo w tym momencie muszą, gdy tylko zdarzy się inna okazja odejdą. Aby zmniejszyć rotację pracowników, warto więc położyć większy nacisk na dobre relacje w zespole. Przecież już nie raz słyszałeś, że siła firmy tkwi w dobrze zgranym i zaangażowanym zespole. Warto o tym pamiętać i szukać rozwiązań, bowiem jest to jedno z największych wyzwań obecnego rynku pracy. Dobry i mądry szef, to ten który buduje zespół marzeń, bazując na naturalnych talentach pracowników, bierze pod uwagę potrzebę uzupełniających się kompetencji oraz dba o dobre relacje w zespole.
Kiedy mówimy o relacjach w firmie, to nie możemy mieć na uwadze tylko pracowników, dobre relacje powinien z pracownikami utrzymywać również szef. Sondaże pokazują, że nierzadko pracownicy zmieniają pracodawcę z uwagi na niezadowolenie z tego, jak są przez nich traktowani.
Z reguły pracownicy nie oczekują przyjaźni ze strony swoich szefów, ale chcą by ich wzajemne relacje były pozytywne. W innym przypadku współpraca staje się uciążliwa i to nie jedynie z punktu pracownika. Wzorowy pracodawca nie tylko wyznacza kierunek działania firmy, ale jest również wsparciem dla pracowników. Okazuje się, że dobre słowo i zwykłe „dziękuję” to też bardzo ważny element budowania relacji z pracownikami.
Zdarza się dość często, że szef nie docenia własnych pracowników, albo brak relacji sprawia, że codzienna koegzystencja jest dla pracownika byciem w pracy pod przymusem. Jeżeli ta sytuacja nie zostanie w porę zauważona i szef nie podejmie próby jej naprawienia, z reguły pracownicy odchodzą. Stwierdzenie „pracownik przychodzi do firmy, a odchodzi od szefa” w czasach rynku pracownika ma coraz większe znaczenie.
Płaca, pensja, zarobki…
Nie da się ukryć, że główną motywacją do pracy dla wielu pracowników jest odpowiednie wynagrodzenie. Trudno mówić o uznaniu wyników, umiejętności, kiedy pensja jest nieznacznie wyższa od minimalnej krajowej. Jak już wcześniej wspomniałam, samo chwalenie to za mało, a wynagrodzenie powinno być adekwatne do umiejętności, zaangażowania i wyników.
Nawet jeżeli pracownikowi odpowiada atmosfera i zlecone obowiązki, najprawdopodobniej odejdzie z firmy i przystanie na propozycję konkurencji, jeżeli ta zaoferuje mu wyższe wynagrodzenie. Inteligentny, dobry pracownik w wielu przypadkach wie, że jest dobry, w związku z tym będzie oczekiwał odpowiedniej zapłaty za to, co robi, jakie wyniki osiąga dla firmy. Jeżeli mu tego nie zapewnimy, możemy liczyć się z jego odejściem. Opracuj więc system wynagrodzeń tak, aby automatycznie nagradzał pracowników bardziej się angażujących. Musisz pamiętać, że jak odchodzi dobry pracownik, traci na tym również cały zespół.
Brak miejsca na rozkwit kariery
Tym, co wyróżnia pracownika dobrego od przeciętnego jest chęć rozwoju i dlatego jest to tak istotne, aby dobrym ludziom zapewnić szkolenia, kursy doszkalające, które zaspokoją ich potrzebę samorealizacji. Bycie dobrym pracownikiem to nie wszystko. Oni chcą się doskonalić, wiedzieć i umieć więcej. Pracownicy odczuwają nie tylko satysfakcję, ale i dumę, kiedy mogą pokazać swój talent i umiejętności. Jeżeli mogą się rozwijać poprzez szkolenia i uczestnictwo w różnych innych aktywnościach, rośnie ich przywiązanie do firmy. Dlatego dobry menedżer powinien również zajmować się zarządzeniem w zakresie rozwoju pracowników.
Kluczowe jest poznanie swoich pracowników i wspólne zaplanowanie ścieżki rozwoju. Jeżeli to zaniedbasz to szybko znajdą inną firmę, która umożliwi im dalszy rozwój oraz zdobywanie szerszego doświadczenia.
Niestabilność finansowa
Nie ma chyba pracownika, który z radością przystaje na to, żeby jego wynagrodzenie w tym miesiącu znowu było wypłacone później, a premie ponownie zostały oddalone w czasie.
Spóźnianie się z wypłatami, śmieciowe umowy, brak obiecanych premii skutkuje spadkiem zaufania pracowników wobec pracodawcy i niemal zawsze przekłada się na dużą rotację pracowników. To jest oczywiste, że brak poczucia bezpieczeństwa sprawia, że pracownicy zaczynają szukać nowej pracy. Jeżeli firma rzeczywiście przechodzi jakieś kłopoty, jedyne co możesz zrobić to uczciwie powiedzieć o tym pracownikom. Dzięki szczerości zyskasz też ich szacunek i przynajmniej część z nich zostanie.
Im najbardziej zależy, by ich pracodawca miał stabilną pozycję, więc mogą pomóc przetrwać firmie ten ciężki okres.
Nadmiar zadań
Nuda w pracy jest nieznośna i mało jest osób, które spokojnie siedzą, nic nie robiąc przez wiele godzin. Naprawdę, każdy chciałby mieć pracę, której wykonywanie sprawia mu przyjemność. Jednak jeżeli dzień pracy jest maksymalnie wypełniony, trudno znaleźć czas na przerwę, i sytuacja powtarza się regularnie to pracownik szybko może poczuć się zmęczony i zniechęcony. Pokaż swoim pracownikom, że szanujesz ich czas. Pamiętaj, że poza pracą mają też własne życie, rodziny i przyjaciół. Nadgodziny od czasu do czasu większość z pracowników z chęcią wykonuje, ale nadużywanie terminu „elastyczny czas pracy” na dłuższą metę jest nie opłacalne.
Jeżeli nałożymy na pracowników zbyt wiele obowiązków, z których nie będą się w stanie wywiązać nawet przy najlepszych chęciach, negatywnie odbije się to na ich pracy i motywacji.
Pracodawca powinien umieć wydobyć z pracowników ich najlepsze kompetencje, pomóc odnaleźć pasję i przekuć ją na sukces swojej firmy. Powinien też wiedzieć, że istnieje pewien limit, którego nie można przekraczać. Oczami pracownika atrakcyjna oferta pracy to ta, w której pracodawca zapewnia możliwości rozwoju, ułatwia zachowanie równowagi pomiędzy życiem prywatnym a służbowym, dba o relacje oraz atmosferę w zespole. Równo traktuje wszystkich pracowników, zauważa i docenia dobrą pracę oraz motywuje do dalszego rozwoju.
Beata Adamczyk
Beauty Coach, Trener Biznesu, Przedsiębiorca. Od 25 lat edukuje i konsultuje przedsiębiorców w branży beauty w kraju i zagranicą. Wspiera, motywuje i dodaje skrzydeł swoim klientom.