Przetłuszczanie się włosów polega na nadprodukcji sebum przez gruczoły łojowe i jest dużym obciążeniem. Oprócz nieestetycznego wyglądu wymaga również częstego i uciążliwego mycia włosów. Można zastosować jednak szereg czynności profilaktycznych, aby zminimalizować jego występowanie.
Kiedy mamy do czynienia z nadmiernym przetłuszczaniem się skóry głowy, czyli zbyt intensywną pracą gruczołów łojowych, to nie włosy się nam przetłuszczają, a skóra głowy. Należy wówczas wprowadzić codzienne zasady, które pozwolą zredukować wydzielanie sebum.
- Odpowiednia dieta bogata w cynk, selen, siarkę, witaminy z grupy B. Przede wszystkim powinniśmy unikać jedzenia typu fast food, zmniejszyć spożywanie tłustych i smażonych potraw oraz nie wybierać tych pikantnych. Niewskazany jest również nadmiar słodyczy. Warto także ograniczyć używki takie jak alkohol czy kawę. Przy nadmiernie wydzielanym łojotoku warto również sprawdzić poziom cynku, ponieważ jego niedobór może powodować nadmierną produkcję sebum, wypadanie włosów a nawet łysienie androgenowe powiązane z predyspozycją genetyczną. Wskazane jest również spożywanie produktów bogatych w witaminy z grupy B, selen oraz siarkę. Cynk znajdziemy w owsie, orzechach czy roślinach strączkowych. Witaminy z grupy B znajdują się w drobiu, rybach, orzechach, pestkach, jajach i nabiale. Selen to orzechy brazylijskie, grzyby, ryby. Siarka natomiast występuje w brokułach, selerze, kukurydzy, czosnku i cebuli.
- Unikanie stresu. Nadmierna produkcja sebum często jest wynikiem sytuacji stresowych. Aktywność gruczołów łojowych jest większa w wyniku stresu. Gruczoły łojowe są pobudzane do szybszej reakcji w wyniku odpowiedzi gospodarki hormonalnej na stres. Sytuacje stresowe mogą być również indykatorem łysienia telogenowego dlatego koniecznie powinniśmy go unikać.
- Zmiany hormonalne. Zarówno zaburzenia gospodarki hormonalnej (takie jak np. zespołu policystycznych jajników, hiperandrogenizm, hiperprolaktynemia) jak i fizjologiczne zmiany w gospodarce hormonalnej czyli okres dojrzewania, menopauza, okres poporodowy mogą aktywować pracę gruczołów łojowych. Warto wówczas profilaktycznie wykonywać badania i konsultować je z lekarzami takimi jak ginekolog czy endokrynolog.
- Prawidłowa pielęgnacja zawsze po wysiłku fizycznym. Po każdym wysiłku fizycznym powinno się umyć głowę. Aktywność fizyczna niezależnie czy jest pracą fizyczną czy uprawianiem sportu zawsze zwiększa produkcję sebum z gruczołów łojowych, co jest fizjologicznie prawidłowe. Natomiast pozostawienie nieumytej głowy może przyczynić się do zaburzenia flory skóry głowy albo w długofalowym efekcie do problemów związanych z kondycją skóry głowy.
- Noszenie odpowiedniego nakrycia głowy. Noszenie nakrycia głowy z syntetycznych materiałów może powodować zwiększoną aktywność produkcji sebum. Rekomendowane są czapki lub chusty z jedwabiu lub bawełny. Wówczas skóra głowy nie będzie się przegrzewać, pocić i produkować więcej łoju. Należy postawić na naturalne materiały.
- Spanie na jedwabnej poduszce. Jedwabne poszewki są zdrowe dla naszej skóry głowy ponieważ mają właściwości termoregulacyjne, dzięki nim nie pocimy się, co przekłada się na dobrą kondycję skóry głowy i prawidłowe warunki do wzrostu włosa. Jedwab jest materiałem, który nie gromadzi alergenów. Jest więc również dobrym rozwiązaniem dla alergików.
- Unikanie gorących kąpieli. Wysokie temperatury zwiększają sekrecję wydzieliny łojowej z gruczołów. Dlatego w przypadku problemów z łojotokiem warto unikać bardzo gorących kąpieli.
- Stosowanie płukanek ziołowych. Skóra głowy z tendencją do nadmiernego łojotoku będzie wdzięczna za stosowanie płukanek ziołowych przygotowanych w domowym zaciszu. Warto pamiętać, że do takich płukanek można wykorzystać pokrzywę, lawendę, olejek z drzewa herbacianego, łopian, mięte, szałwię czy skrzyp polny. Ekstrakty takie będą regulować sekrecję sebocytarną, działać antyseptycznie, ale również zapewniać funkcjonowanie płaszcza hydrolipidowego, który jest niezwykle istotny w przypadku walki z łojotokiem.
- Nie wykonuj intensywnych masaży lub peelingów gruboziarnistych. Masaże pobudzają gruczoły do sekrecji, które odpowiadają na intensywny i długotrwały dotyk nadmierną produkcją sebum. Warto zrezygnować z częstych i intensywnych masaży. Ta sama zasada tyczy się gruboziarnistych peelingów. Zbyt agresywne lub często wykonywane peelingi nie są wskazane w przypadku skóry łojotokowej. Warto zamienić peelingi gruboziarniste na peelingi enzymatyczne lub kwasowe. Wystarczy, że nałożysz i potrzymasz chwilę na skórze głowy, nie wymagają one masażu. Aktywują się bezpośrednio po rozprowadzeniu i mają odpowiednie pH kwasowe prawidłowe dla skóry łojotokowej.
- Zdrowa skóra głowy to zdrowe włosy. Należy pamiętać, że przetłuszczanie się nie zależy od włosów tylko od skóry głowy. Aktywność sebostatyczna gruczołów może wynikać z zaburzenia homeostazy organizmu. Więc holistyczne podejście do całości tematu czyli prawidłowa pielęgnacja skóry głowy ale także dbanie o organizm przełoży się na prawidłowe funkcjonowanie gruczołów i zapewni piękne włosy.
Pierwszym krokiem, gdy skóra głowy zbyt szybko się przetłuszcza, jest prawidłowa pielęgnacja i wyeliminowanie złych nawyków, które również wpływają na nadmierną aktywność gruczołów łojowych. Jeśli po zastosowaniu dobrych praktyk związanych z profilaktyką skóry głowy i włosów, redukcją stresu, zmianą diety, nie zauważymy poprawy, należy rozważyć skorzystanie z konsultacji specjalisty. Warto znaleźć przyczynę, która odpowiada za nadmierne przetłuszczanie się włosów, gdyż może to być nie tylko problem estetyczny, ale także zdrowotny.
mgr Anna Mackojć
Trycholog. Biotechnolog. Adiunct w World Trichology Society USA. Założyciel Instytutu Trychologii. Wykładowca akademicki Diagnostyki Trychologicznej w Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.