Aleksandra Koczot
We współczesnym świecie często słyszymy o cellulicie, jego rodzajach, występowaniu, czynnikach wywołujących, a także o metodach, pozwalających się go pozbyć. W mediach spotykamy się z różnymi reklamami preparatów i zabiegów usuwających ten defekt.
Cellulit, czyli lipodystrofia typu kobiecego to obrzękowo-włókniejąca przypadłość tkanki podskórnej. Cellulit powszechnie znany jako „skórka pomarańczowa” charakteryzuje się powstawaniem guzkowatej, nieregularnej powierzchni skóry, widocznej przy ucisku. Obejmuje najczęściej okolice ud, pośladków, bioder, brzucha i wewnętrznej okolicy kolan. Problem ten nie powstaje wyłącznie z otyłości, może pojawić się również u kobiet wysportowanych. Większe skłonności do jego występowania mają kobiety rasy białej.
Głównymi przyczynami powstawania cellulitu mogą być:
- zmniejszony i upośledzony przepływ w naczyniach włosowatych;
- osłabienie utlenowania komórek i tkanek;
- uszkodzenie komórek endothelium – obrzęk, mikrotętniaki, mikrowylewy;
- wzrost ciśnienia hydrostatycznego płynu międzykomórkowego i zawartości białek.
Objawy cellulitu można podzielić na dwie grupy:
- Objawy subiektywne, zgłaszane przez pacjentów, takie jak: odczucie ciężkości i nadmiernego napięcia kończyn dolnych, skurcze, parestezje i mrowienie, okresowy, nagły ból o niewielkim nasileniu.
- Objawy zauważane przez lekarzy: objaw „skórki pomarańczowej” i „objaw materacowy” -nierówności i pofałdowania skóry, rozstępy oraz przebarwienia i nadmierna pigmentacja skóry.
Rodzaje cellulitu:
- Twardy, nazywany wodnym, występują przede wszystkim u kobiet, których masa ciała nie uległa zmianie w ostatnim czasie. Przypomina tkankę mięśniową, często pojawiają się rozstępy.
- Miękki, nazywany tłuszczowym, pojawiający się u osób mało aktywnych. Znajduje się na większej powierzchni ciała, tkanka podskórna jest pofałdowana i obrzmiała. Przyczyną powstawania tego typu cellulitu mogą być zaburzenia w mikrokrążeniu oraz przyjmowanie leków odwadniających.
W powstawaniu cellulitu można wyodrębnić następujące etapy:
I etap: Występowanie zmian spowodowanych zastojem żylnym i limfatycznym – gromadzenie tłuszczów przez adipocyty, ale komórki tkanki tłuszczowej są jeszcze niewidoczne.
II etap: Nacisk adipocytów na naczynia krwionośne – występuje obrzęk objawiający się nieregularną, guzkowatą powierzchnią skóry, spadek elastyczności przy ucisku.
III etap: Nasilenie się zaburzeń krążenia, odkładanie złogów kolagenu i substancji podstawowej tkanki łącznej, co powoduje zwłóknienie niektórych części tkanki podskórnej, skóra ma nierówną, pofałdowaną powierzchnię, pojawiają się grudki i obrzęk; zmiany widoczne są bez ucisku skóry.
IV etap: Przekształcanie złogów kolagenu w trwałe guzki, które uciskają naczynia krwionośne i włókna nerwowe i wywołują ból, skóra jest pofałdowana, występują guzy i wyczuwalne stwardnienia; zmiany można dostrzec w spoczynku, a zwiększają się przy napięciu mięśni.
Masaż w kosmetologii ma szerokie zastosowanie. Jest nieodzownym elementem przy zabiegach wpływających na poprawę sylwetki. Polega on na oddziaływaniu na tkanki, a także za pomocą aparatury w celu wywołania w nich różnych reakcji fizycznych, które mają działanie lecznicze, profilaktyczne, relaksacyjne i kosmetyczne. Pod wpływem masażu układ krwionośny i limfatyczny ulega pobudzeniu, przez co przyspieszone zostają funkcje transportowe, oczyszczające i regenerujące. Rozszerzenie naczyń krwionośnych i chłonnych, wzrost przepływu krwi i limfy oddziałuje na tkankę tłuszczową i redukując ją usuwa substancje toksyczne.
Masaż stanowi jedną z najskuteczniejszych metod walki z cellulitem.
Najczęściej stosowanymi rodzajami masażu wykorzystywanymi do zwalczania cellulitu są:
- Drenaż limfatyczny (manualny) polega na wykonywaniu ucisków na tkanki w formie przesuwającej, przepychającej, wyciekającej lub tłoczonej, co pobudza i usprawnia przebieg limfy w organizmie. Stanowi on rodzaj oddziaływania na układ chłonny, którego celem jest poprawa jego motoryki oraz redukcja obrzęków. Masaż ten może wykonywać ręcznie wykwalifikowany fizjoterapeuta lub masażysta albo za pomocą aparatów do kompresji pneumatycznej.
W drenażu limfatycznym wyróżniamy dwie fazy:
- Faza przesuwania, w której następuje przemieszczenie się płynu w kierunku proksymalnych węzłów chłonnych przez ucisk na tkankę.
- Faza odprężenia, w której następuje ponowne napełnienie naczyń limfatycznych.
Celem tego zabiegu jest przywrócenie drenażu tkankowego oraz stworzenie odpowiednich warunków do regeneracji uszkodzonego układu limfatycznego.
Efekty drenażu limfatycznego:
- pobudzanie krążenia limfatycznego, przez co poprawie ulega wygląd skóry,
- redukcja cellulitu,
- oczyszczanie organizmu z toksyn i produktów przemiany materii,
- zapobieganie tworzeniu się początkowych obrzęków,
- zmniejszanie i usuwanie obrzęków występujących dłuższy czas,
- lepsze odżywienie i dotlenienie tkanek,
- poprawa właściwości włókien: kolagenu i elastyny.
- Masaż bańką chińską jest starożytną techniką masowania, mającą swoje korzenie w tradycyjnej medycynie chińskiej i Bliskiego Wschodu. Wykonuje się go w ten sposób, że na ciele umieszczane są bań wykonane ze szkła, gumy lub silikonu, w których wytwarzana jest próżnia poprzez wcześniejsze ich ogrzanie i odsysanie powietrza. Mogą one być umieszczane prawie wszędzie, a głównie na: szyi, plecach, ramionach, brzuchu oraz udach. Bańki zasysają skórę i podnoszą krew, tkanki i mięśnie do góry co ułatwia wydalanie toksyn znajdujących się w tkankach i ułatwia przepływ energii w organizmie. Przynosi widoczny efekt w krótkim czasie.
Efekty zabiegu przy użyciu bańki chińskiej:
- przekrwienie skóry,
- poprawa przepływu krwi i chłonki,
- lepsze odżywianie i dotlenienie tkanki,
- przyspieszenie przemiany materii,
- zmniejszenie i łagodzenie obrzęków,
- pobudzenie lipolizy w adipocytach,
- poprawa właściwości włókien, kolagenu i elastyny,
- złagodzenie bólu,
- redukcja cellulitu,
- ujędrnienie ciała i zmniejszenie rozstępów,
- usuwanie toksyn z organizmu.
- Endermologia (masaż podciśnieniowy) polega na połączenie masażu mechanicznego z regulowanym podciśnieniem. Masaż wykonywany jest w dwóch kierunkach, dzięki temu poprawia się przepływ chłonki i utlenowanie komórek. Usuwane są toksyny oraz białka zatrzymujące płyn w przestrzeni komórkowej i następuje stymulacja naturalnych procesów zachodzących w skórze. Dochodzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych, a do tkanek dostarczane jest więcej tlenu.
Efekty masażu podciśnieniowego:
- poprawa struktury i trofików skóry- wzmożenie lipolizy w adipocytach,
- zmiękczenie włókien,
- zmniejszenie napięcia mięśni, odczucie rozluźnienia,
- pobudzenie metabolizmu komórek,
- trzykrotne zwiększenie przepływu limfy w naczyniach, ponad dwukrotne zwiększenie krążenia żylnego,
- zmniejszenie obrzęków,
- pobudzenie receptorów nerwowych,
- stymulacja produkcji kolagenu i elastyny.
Podsumowując można sformułować następujące wnioski:
- Cellulit jest rozpowszechnionym schorzeniem wśród kobiet i mężczyzn z nadwagą oraz tych z prawidłową masą ciała.
- Powstawanie cellulitu jest związane z nieprawidłowym stylem życia, niewłaściwą dietą i wzrostem masy ciała oraz słabą aktywnością fizyczną.
- Stanowi on problem estetyczny i zdrowotny, ponieważ współistnieje z niewydolnością krążenia i żylakami kończyn dolnych, pojawia się także bolesność oraz obrzęki.
- Najpopularniejszymi i najskuteczniejszymi zabiegami kosmetycznymi w walce z cellulitem są następujące masaże: masaż bańką chińską, masaż endermologiczny, rzadziej drenaż limfatyczny.
- W redukcji cellulitu najskuteczniejszy okazał się masaż bańką chińską.
- Terapia walki z cellulitem powinna być wielowymiarowa i obejmować także styl życia. W tych zabiegach należy zwrócić również uwagę na właściwe kosmetyki oraz konsultacje z dietetykiem, fizjoterapeutą i lekarzem.
- Stosowanie metod redukcji cellulitu należy uzupełnić regularną pielęgnacją ciała w warunkach domowych i pod okiem specjalistów.
Bibliografia
- Kaniewska M., Kosmetologia podstawy. WSiP, Warszawa 2011r.
- Noszczyk M. (red.), Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska. PZWL, Warszawa 2010r.
- Magiera L., Masaż w kosmetyce i odnowie biologicznej. BIO-STYL, Kraków 2012r.