Laserowe usuwanie tatuażu to długi i często niełatwy proces, który wymaga od operatora dużej wiedzy a od klienta dużej cierpliwości i stosowania się ściśle do zaleceń zabiegowych.
Do usuwania tatuaży i makijaży permanentnych stosujemy lasery w technologii Qswitch
Lasery Qswitch to urządzenia, które emitują bardzo krótki impuls wyrażany w nanosekundach lub pikosekundach o bardzo wysokiej mocy szczytowej. Energia lasera, która zostaje pochłaniana przez tkankę docelową – pigment tuszu wykazuje działanie fotomechaniczne – dochodzi do rozdrobnienia pigmentu na dużo mniejsze części. Następnie te rozdrobnione fragmenty tuszu zostają usuwane z organizmu na drodze fagocytozy.
Dzisiejsze technologie laserów Qswitch, szczególnie lasery pikosekundowe, pozwalają nam usuwać tatuaże podczas mniejszej ilości zabiegów jak i bezpieczniej, z mniejszymi powikłaniami.
Jednakże znajomość sprzętu, umiejętność dobierania odpowiednich parametrów do koloru tuszu jak i fototypu skóry jest tutaj kluczowym czynnikiem gwarantującym brak powikłań.
Jednym z parametrów dobieranym do zabiegu jest wielkość plamki laserowej, którą oznaczymy w milimetrach (mm). Zawsze zaczynamy od dużej wartości tego parametru, zmniejszając sukcesywnie wraz z kolejnymi zabiegami i osiągniętymi rezultatami.
Podobnie jest z wybraną energią, na początku procesu zabiegowego zaczynamy od najmniejszych wartości zgodnie z zaleceniami producenta sprzętu.
Bardzo ważnym czynnikiem, który wpływa na bezpieczeństwo wykonywanych zabiegów jest sama technika wykonywania zabiegu. Odpowiednie trzymanie głowicy lasera, czyli prostopadle do powierzchni skóry zapobiegnie wielu niechcianym reakcjom.
Wpływ na rezultaty będzie miał przede wszystkim kolor tatuażu i fototyp skóry, dlatego znajomość długości fali i absorbcji ich przez chromofory takich jak: melanina i hemoglobina jest bardzo ważna.
Na fototypach w skali Fitzpatricka od I-IV możemy pracować na każdej długości fali i przez to usuwać większość kolorów, natomiast ciemniejsze fototypy V-VI wymagają większej ostrożności. Na przykład do usuwania koloru czerwonego musimy użyć lasera KTP o bardzo krótkiej długości fali. Laser ten ma bardzo duże powinowactwo do melaniny i użycie go na ciemniejszy fototyp powoduje silne poparzenie skóry.
Jak wygląda skóra po zabiegu?
Zaczerwienienie i obrzęk to normalna reakcja, która zanika w ciągu paru godzin po zabiegu. W rzadkich wypadkach może trwać parę dni. W czasie zabiegu również dochodzi do zbielenia tatuażu, pojawia się tzw. frosting.
Niesamowicie ważna jest tu odpowiednia pielęgnacja miejsca zabiegowego w ciągu paru dni po przeprowadzonym zabiegu. W gabinecie, bezpośrednio po zabiegu powinien być nałożony odpowiedni opatrunek medyczny, który wspomoże regenerację skóry oraz zapobiegnie powikłaniom. Opatrunek może być ściągnięty po 2 dniach od procedury laserowej.
Klient po zabiegu powinien przez przynajmniej 48h unikać moczenia miejsca poddanego zabiegowi oraz unikać drażnienia mechanicznego przez odzież.
Po około 10 dniach od zabiegu skóra może się delikatnie złuszczać, dlatego należy używać dobrych preparatów natłuszczających skórę oraz unikać drażnienia złuszczającego się naskórka.
Nieprawidłowe reakcje po zabiegach laserowego usuwania tatuażu
- Hiperpigmentacja – może wystąpić jako skutek zwiększonej produkcji melaniny przez melanocyty w odpowiedzi na stan zapalny, do którego dochodzi w skórze pod wpływem energii lasera. Tutaj duże znaczenie będzie miał fototyp skóry według skali Fitzapatricka. Ciemniejsze fototypy, powyżej III są bardziej narażone na to powikłanie, które jest najczęściej tymczasowe. W przypadku pojawienia się hiperpigmentacji należy wydłużyć przerwy pomiędzy zabiegami jak i można wprowadzić produkty, które zawierają składniki takie jak: kwas kojowy, arbutynę czy kwas traneksamowy aby usunąć przebarwienie i zapobiec pojawianiu się kolejnego.
- Hipopigmentacja – odbarwienie skóry. Najczęściej pojawia się na skutek uszkodzenia melanocytów poprzez zastosowanie za wysokich parametrów lub nieodpowiedniej długości fali. Najczęściej jest to powikłanie występujące u osób z wyższym fototypem, ale może występować również u osób z jasna skórą. Często usunięcie tego powikłania będzie niemożliwe i w niektórych przypadkach może być permanentne.
- Powstanie pęcherzy – często na skutek zbyt agresywnych ustawień lub nieprawidłowej techniki może dojść do tego powikłania. Najczęściej są to powierzchowne pęcherze, które przy odpowiedniej pielęgnacji będą się goić bez pozostawienia blizny, dlatego odpowiednia pielęgnacja jest tutaj kluczowa, aby nie dopuścić do rozwoju infekcji, a w konsekwencji powstania przebarwienia lub blizny.
- Krwawienie podczas zabiegu jest spowodowane najczęściej za wysoką energią użytą do zabiegu oraz może pojawiać się przy tatuażach z dużą ilością barwnika położonego głęboko w skórze. Krwawienie NIGDY nie powinno wystąpić na brwiach podczas usuwania makijażu permanentnego, gdyż najczęściej prowadzi to do powstania blizny w miejscy makijażu.
- Powstanie blizny – blizna może powstać w wyniku wykonania samego tatuażu, dlatego dokładne sprawdzenie skóry przed pierwszym zabiegiem i wytłumaczenie klientowi, że po usunięciu tatuażu blizna będzie widoczna jest bardzo ważne. Blizny mogą również powstać po mocnych reakcjach jak powstanie pęcherzy, infekcja czy nieprawidłowa pielęgnacja skóry po zabiegu. Za wysokie parametry oraz za krótkie przerwy pomiędzy zabiegami także mogą mieć wpływ na bliznowacenie skóry.
- Reakcje alergiczne – niektóre barwniki mogą zawierać składniki, najczęściej sole metali, które mogą prowadzić do miejscowych reakcji alergicznych. Jeżeli taki odczyn nastąpił po aplikacji tatuażu jest duże prawdopodobieństwo, że dojdzie do podobnej lub uogólnionej reakcji alergicznej po zabiegu usuwania. Reakcje alergiczne najczęściej występują na czerwone barwniki.
- Zciemnienie tatuażu – wiele barwników zawiera tlenki metali, które pod wpływem działania lasera utleniają się zmieniając kolor, najczęściej na ciemniejszy.
Aby zapobiec powstaniu powikłań pozabiegowych, oprócz wiedzy i umiejętności pracy na danym urządzeniu laserowym, ważne jest przeprowadzenie dokładnej konsultacji z klientem i wytłumaczenie mu całego procesu zabiegowego, możliwych rezultatów i zasad pielęgnacji skóry, a także przeprowadzenie próby laserowej. Próbę taką zawsze wykonujemy na najniższych, proponowanych przed producenta sprzętu parametrach i odczekujemy, najlepiej około tygodnia, aby zobaczyć jak skóra ale również i pigment odpowiadają na działanie lasera.
Usuwanie tatuażu to proces długotrwały i nie zawsze przynoszący oczekiwane rezultaty, jednak dzisiejsze technologie jak i coraz lepsze zrozumienie całego procesu zabiegowego przynosi coraz mniej powikłań i coraz lepsze rezultaty.
Joanna Wyszyńska
Kosmetolog z 23-letnim stażem, absolwentka Wyższej Szkoły Fizjoterapii we Wrocławiu. Szkoleniowiec Pulse Light Clinic – sieci klinik laserowych w Wielkiej Brytanii. Założyciel Laser Consulting (www.laser-consulting.com).