Choroby skóry są zjawiskiem bardzo powszechnym, ale często niestety nią są traktowane z należytą uważnością.
Do dzisiaj nie każdy wie, że trądzik pospolity jest chorobą. Zmiany skórne takie jak krostki, bardziej przesuszone obszary skóry, rumień i przebarwienia mogą być efektem alergii lub działania silnych detergentów, ale mogą też świadczyć o rozwijającej się chorobie skóry lub być objawem choroby toczącej się w innym układzie organizmu.
Choroby skóry (dermatozy) to schorzenia, które mogą dotyczyć powierzchni naskórka, skóry właściwej, tkanki podskórnej i przydatków – gruczołów łojowych i gruczołów potowych, mieszków włosowych i paznokci. Bywa, że procesy chorobowe zachodzą w obrębie naczyń krwionośnych i naczyń chłonnych oraz zakończeń nerwowych.
Podział chorób skóry ze względu na etiologię schorzenia:
- bakteryjne (np. liszajec zakaźny, czyrak, róża),
- grzybiczne (np. grzybice stóp),
- pasożytnicze (np. wszawica, świerzb),
- wirusowe (np. półpasiec, zakażenie opryszczkowe, brodawki),
- autoimmunologiczne (np. pęcherzyca zwykła lub bujająca),
- alergiczne (np. pokrzywka, AZS, wyprysk kontaktowy alergiczny),
- uwarunkowane genetycznie (np. łuszczyca, bielactwo nabyte),
- wywołane czynnikami fizykalnymi (np. oparzenia, fotodermatozy),
- zawodowe (np. różyca),
- choroby tkanki łącznej (np. twardzina układowa, toczeń rumieniowaty układowy),
- osutki polekowe (np. osutka plamista, rumień wielopostaciowy polekowy),
- nowotwory (np. rak podstawnokomórkowy skóry, rak kolczystokomórkowy skóry).
Podział chorób skóry ze względu na lokalizację zmian chorobowych:
- błon śluzowych (np. grzybice),
- naczyniowe skóry (np. plamice),
- gruczołów potowych (np. nadmierne pocenie się),
- gruczołów łojowych (np. łojotokowe zapalenie skóry, trądzik),
- włosów i paznokci (np. łysienie, wrastający paznokieć),
- zaburzenia barwnikowe (np. znamię melanocytowe).
Podział chorób skóry ze względu na cechy wykwitów pierwotnych/typ zmian skórnych:
- rumieniowe (np. rumień trwały lub guzowaty),
- rumieniowo-złuszczające (np. łupież różowy Giberta),
- grudkowe (np. liszaj płaski),
- pęcherzowe (np. pęcherzyce),
- łuszczyce,
- choroby łuszczycopodobne (np. liszaj rumieniowaty).
Ze względu na charakterystyczny obraz mikroskopowy wyróżnia się: ziarniniaki, nowotwory złośliwe (np. czerniak złośliwy), chłoniaki.
Wyróżnia się też zmiany skórne typowe dla okresu noworodkowego i niemowlęcego (jak potówki, pieluszkowe zapalenie skóry, wyprysk łojotokowy noworodków) oraz dla skóry starczej (np. rogowacenie starcze, zwyrodnienie elastoidalne skóry, plamka rubinowa). Osobną grupę stanowią również choroby wirusowe wieku dziecięcego, przebiegające ze zmianami skórnymi (np. odra, ospa wietrzna, różyczka).
Do najczęściej spotykanych chorób skóry należą trądzik pospolity, trądzik różowaty, atopowe zapalenie skóry, wyprysk kontaktowy, wyprysk łojotokowy, łuszczyca, grzybice, łupież, choroby wirusowe w rodzaju opryszczki lub brodawek płaskich. Najczęstsze choroby skóry mają zwykle charakter przewlekły, sprawiają chorym duży dyskomfort i wymagają nie tylko stosowania się do zaleceń terapii, ale także ścisłego przestrzegania odpowiedniej pielęgnacji skóry.
Najczęściej występującym schorzeniem skóry jest trądzik pospolity, który można określić jako zapalną chorobę aparatu gruczołu łojowego i mieszka włosowego o przebiegu przewlekłym, cechującą się występowaniem różnorakich zmian zapalnych i niezapalnych skóry. Choroba ta często charakteryzuje się nawrotowym i nieprzewidywalnym przebiegiem. Łojotok oraz wykwity trądzikowe, takie jak zaskórniki zamknięte i otwarte, grudki, krosty, nacieki, torbiele, przetoki i blizny o różnym nasileniu, pojawiają się w różnych grupach wiekowych, zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Trądzik w formie nasilonej zwykle przypada na okres pokwitania, jednak może rozwijać się także przed okresem dojrzewania, a nawet utrzymywać się w wieku dorosłym lub wręcz dopiero w wieku dojrzałym się rozpocząć.
(……………………………………………………………………………………………)
Artykuł ukazał się w wydaniu 1/2023 art of BEAUTY
Jeśli chcesz przeczytać więcej zamów egzemplarz lub prenumeratę art of BEAUTY >>>
Jolanta Kozaczyńska
Specjalista kosmetologii estetycznej i kosmetologii leczniczej, dietetyki klinicznej i dietetyki w kosmetologii, instruktor odnowy biologicznej, pedagog i wykładowca zawodu. Od wielu lat prowadzi działalność społeczną w dziedzinach dotyczących profilaktyki zdrowotnej i poprawy wizerunku. Właściciel gabinetu Esther Studio w Warszawie.