Problemy trychologiczne bardzo często powiązane są z nieprawidłowym funkcjonowaniem gospodarki hormonalnej. Do najczęstszych zaburzeń endokrynologicznych, mających wpływ na kondycję skory głowy i włosów, z którymi możemy się spotkać w gabinecie trychologa należy zespół policystycznych jajników, insulinooporność (która także często współistnieje z PCOS), niedoczynność tarczycy, często w powiązaniu z chorobą autoimmunologiczną jaką jest choroba Hashimoto.
Warto zwrócić uwagę także, że dość częstą grupę pacjentek stanowią kobiety borykające się z zaburzeniami miesiączkowania lub zanikiem miesiączki, które pojawiają się nie tylko jako konsekwencja zespołu policystycznych jajników PCOS, ale także w wyniku zaburzeń związanych z czynnościowym zanikiem miesiączki pochodzenia podwzgórzowego (FHA). W przypadku FHA, zresztą podobnie jak i w przypadku PCOS, może także pojawić się obraz policystycznych jajników w badaniu USG. Zaburzenia te często są ze sobą mylone z racji na podobny przebieg i objawy. W obu przypadkach występuje brak miesiączki lub zaburzenia związane z miesiączkowaniem, takie jak nieregularne miesiączki, może współwystępować insulinooporność, a także obraz policystycznych jajników w USG. Jednak zaburzenia
te warto odpowiednio zdiagnozować i różnicować. Najczęściej występującymi różnicami jest to, że w przypadku PCOS poziom LH (hormon luteinizujący) jest zazwyczaj podwyższony, natomiast w FHA jest zazwyczaj obniżony. Warto także wyliczyć stosunek LH/FSH – w prawidłowych warunkach powinien być on zbliżony do 1 w przypadku PCOS będzie on zazwyczaj powyżej 1,5, natomiast w przypadku FHA jest najczęściej obniżony, poniżej 1.
Czynnościowy brak miesiączki można uznać za naturalny mechanizm obronny gdy warunki fizyczne nie są odpowiednie dla utrzymania ciąży, u kobiet przed stresującymi wydarzeniami, które przejściowo hamują funkcje rozrodcze. Przyczyny FHA można podzielić na trzy grupy:
- czynniki związane ze stresem,
- konsekwencje zbyt intensywnego wysiłku fizycznego, zwłaszcza przy zbyt niskiej kaloryczności diety (związane z „przetrenowaniem”, często u sportsmenek z racji na niski poziom tkanki tłuszczowej, której odpowiedni poziom jest niezbędny dla przemian hormonalnych),
- następstwo redukcji masy ciała lub zbyt niskiej masy ciała.
Ponadto częstymi objawami FHA poza brakiem lub zanikiem miesiączki są najczęściej: suchość, swędzenie i pieczenie okolicach pochwy, wahania nastroju, problemy ze snem, obniżone libido oraz uderzenia gorąca. Czasami w przypadku niskiego poziomu estrogenów, który dość często występuje w FHA pojawiają się objawy podobne do tych w okresie menopauzy, w tym także nadmierna potliwość.
Opisane problemy endokrynologiczne często wiążą się z zaburzeniami w obrębie przewodu pokarmowego, zwłaszcza mikrobioty jelitowej. Zespół policystycznych jajników charakteryzuje się przewlekłymi zaburzeniami i/lub też brakiem owulacji, a także hiperandrogenizmem. Jest to najczęstsza endokrynopatia dotykająca kobiet w wieku rozrodczym, której etiologia do tej pory nie jest do końca poznana. Jak się okazuje coraz więcej badań naukowych donosi o tym, że w rozwój PCOS zaangażowany jest mikrobiom jelitowy, a dokładnie zaburzenia w jego obrębie. U kobiet dotkniętych PCOS stwierdza się zmniejszenie różnorodności w obrębie mikrobiomu jelitowego. W badaniach z zastosowaniem interwencji probiotycznych i podania szczepów bakterii z gatunku Lactobacullus casei, Lactobacillus acidophilus i Bifidobacterium bifidum z prebiotykiem (inuliną) u kobiet z PCOS, wykazano korzystne efekty w postaci poprawy wrażliwości insulinowej, a także wartości trójglicerydów.
(……………………………………………………………………………………………………………)
artykuł ukazał się w wydaniu 2/2023 art of BEAUTY
Jeśli chcesz przeczytać więcej zamów egzemplarz lub prenumeratę art of BEAUTY >>>
mgr inż. Karolina Czyżowska
Dyplomowany trycholog, dietetyk kliniczny, kosmetolog, wykładowca akademicki. Pasjonatka szeroko pojętego zdrowego stylu życia. Specjalizuje się w problemach łysienia i chorób skóry głowy, a także w dietoterapii chorób autoimmunologicznych, zaburzeń trawiennych i hormonalnych. W swojej pracy z pacjentami bazuje na indywidualnych zaleceniach oraz celowanej suplementacji opartej na analizie wyników badań.