Nawet osoby, które prowadzą zdrowy i aktywny tryb życia, często narzekają, że ich brzuch nie wygląda tak, jakby tego chciały. Problemem związanym z tą częścią ciała jest nie tylko nadmiar tkanki tłuszczowej, lecz także nieestetyczny wygląd skóry.
Nieestetyczny wygląd brzucha może być wywołany czterema czynnikami. Pierwszym i najbardziej oczywistym jest nadmiar podskórnej tkanki tłuszczowej. Drugim również jest tłuszcz, ale gromadzący się wewnątrz brzucha – bezpośrednio na organach wewnętrznych. Rozpycha on powłokę brzuszną od środka. Pozostałymi dwoma aspektami złego wyglądu tej części ciała jest powłoka rozcięgnowo-mięśniowa, zwykle uszkodzona przez nadmierne rozciągnięcie, lub za bardzo rozciągnięta skóra.
Problemy estetyczne brzucha dotyczą zarówno kobiet jak i mężczyzn, choć czynniki i okoliczności ich powstawania u obu płci bywają różne. W przypadku kobiet jednym z głównych zagrożeń jest ciąża. W jej trakcie rozciąga się część powięzi mięśniowych powłok brzucha, a także sama skóra, która po porodzie może stracić swoją jędrność i m.in. pokryć się rozstępami. Ponadto kobiety w tym czasie często przybierają na wadze, co również jest jedną z głównych przyczyn tego, że brzuch przestaje wyglądać tak, jak dawniej. Jeśli chodzi o mężczyzn, to z moich wieloletnich obserwacji wynika, że najczęstszym ich problemem jest tzw. koło ratunkowe, a więc jednocześnie otłuszczony brzuch i boczki, które są wynikiem niewłaściwej diety. Z kolei u osób w młodym wieku występuje problem z niekształtną powłoką brzuszną. Dolny fragment tej części ciała (tuż nad spojeniem łonowym) jest po prostu zbyt przerośnięty. To problem, który wynika z uwarunkowań genetycznych.
Z opisanych przykładów jedynie brzuch nadmiernie przerośnięty z powodu otłuszczenia narządów wewnętrznych nie nadaje się do operacji estetycznej. Pacjent z tego typu problemem powinien po prostu schudnąć, np. poprzez zmianę sposobu odżywiania czy intensywne uprawianie ćwiczeń fizycznych. W innych przypadkach wygląd brzucha możemy poprawić za pomocą dwóch głównych operacji chirurgii estetycznej. Są nimi lipoaspiracja (liposukcja) i abdominoplastyka (abdominoplastia).
Lipoaspiracja
Lipoaspiracja jest zabiegiem wskazanym w przypadkach, w których pacjent ma za dużo głębokiej podskórnej tkanki tłuszczowej i polega na jej definitywnym usuwaniu poprzez odsysanie. Technika rozwijała się w Europie już w latach 60. Jej forma była jednak zbyt inwazyjna, wiązała się z dużą zachorowalnością i nadmiernym krwawieniem. Podstawy do nowoczesnej lipoaspiracji zostały wprowadzone przez francuskiego doktora, mojego kolegę, Gerarda Illouza w 1982 roku. Zastosował on metodę polegająca na wprowadzaniu soli fizjologicznej do tkanki tłuszczowej, a następnie na intensywnym ssaniu wykorzystującym próżnię (tzw. metoda Illouza).
Szybko widoczne, bardzo dobre efekty to niejedyna zaleta lipoaspiracji. Nacięcia skóry są niewielkie (3-4 milimetry) i dyskretne, zwykle ukryte w naturalnych zgięciach ciała. Tłuszcz jest odsysany poprzez gładkie kaniule przechodzące przez podskórne tkanki z ominięciem nerwów i naczyń krwionośnych.
Podczas operacji odsysane jest tyle tłuszczu, aby brzuch zyskał ładniejszy kształt, ale jednocześnie zachował jędrność i aby zabieg był bezpieczny dla zdrowia pacjenta (w moim przypadku największa ilość odessanego tłuszczu wynosiła 5 litrów). Lipoaspiracja jest jednocześnie zabiegiem dość szybkim, trwa od ok. godziny (w przypadku używanych przeze mnie kaniul wibrujących), i mało bolesnym. Przy odessaniu dużej objętości tłuszczu zalecane jest, aby pacjent pozostał w szpitalu jedną dobę po operacji. Przez miesiąc konieczne jest całodobowe noszenie obcisłego gorsetu brzusznego, który zapewnia lepsze samopoczucie, mniejszy ból i szybsze schodzenie opuchlizny.
Powrót do normalnych aktywności zajmuje zazwyczaj 4-7 dni, w zależności od skali wykonanej lipoaspiracji. Sportów nie powinno się uprawiać przez co najmniej 2 tygodnie po zabiegu. Ważne również jest, aby pamiętać o tym, że przez pierwsze 2-3 tygodnie nie występuje zauważalna poprawa kształtu sylwetki. Powodem tego jest opuchlizna tkanek w miejscu, w którym przeprowadzany był zabieg. Efekty zaczynają być widoczne już po pierwszym miesiącu, a efekt finalny po trzech miesiącach (po zejściu obrzęku). Skóra dostosuje się do nowego rozmiaru brzucha w ciągu 3-6 miesięcy.
Abdominoplastyka
Abdominoplastyka jest to zabieg polegający na wycinaniu z brzucha wyłącznie nadmiaru skóry. Blizna po operacji umiejscowiona jest w dolnej części brzucha, nad spojeniem łonowym, dzięki temu, mimo że jest sporych rozmiarów, to w całości można ją ukryć pod bielizną. Długość blizny określona jest już na etapie przedoperacyjnego planowania, a pacjent powinien mieć świadomość, że jest ona koniecznością, którą trzeba zaakceptować.
Zakres operacji zależy od ilości nadmiaru skóry. W związku z tym wykonuje się kilka rodzajów operacji abdominoplastycznych. Pierwszym jest miniabdobinoplastyka polegająca na tym, że wycina się tylko mały zwisający kawałek skóry między pępkiem a spojeniem łonowym bez wycięcia lub obniżenia pępka. Jest to jednak rozwiązanie stosowane rzadko. Drugi typ abdominoplastyki wykonuje się, jeśli skóry jest zbyt dużo głównie pod pępkiem. Wówczas wycinamy jej nadmiar z tego miejsca, a resztę naciągamy w dół wraz z pępkiem. Szycie może być umiejscowione bardzo nisko, pod bielizną, a pępek zostaje obniżony do swojego średniego poziomu anatomicznego (11-13 centymetrów nad spojeniem łonowym). Metoda jest możliwa do zastosowania wyłącznie w wypadkach za wysoko położonego pępka. Kolejny wariant abdominoplastyki stosuje się, kiedy skóry jest zbyt dużo zarówno nad, jak i pod pępkiem. W takiej sytuacji trzeba naciągnąć i wyciąć jej o wiele więcej. Aby pępek znajdował się w odpowiednim miejscu konieczne jest jego odczepienie i wycięcie z powłok skórnych, a następnie wszycie w jego nowym umiejscowieniu.
Istnieją też sytuacje, kiedy oprócz poprawy wyglądu samej skóry, mamy dodatkowo do czynienia z przepukliną czy rozstępem mięśni prostych brzucha. Dlatego często robię tego typu zabiegi z chirurgiem jamy brzusznej, który zaczyna od naprawy powłoki mięśniowo-powięziowej, a następnie ja zajmuję się kolejnym etapem operacji – napinam skórę i nadaję brzuchowi odpowiedni kształt.
Przez miesiąc po operacji konieczne jest noszenie odzieży uciskowej, w dzień i w nocy. To, od kiedy powinno się zacząć ją nosić, określa chirurg. Operacja abdominoplastyki jest bardzo mało bolesna (jeszcze mniej niż lipoaspiracja), pomimo tego nie należy zapominać, że jest to zabieg chirurgiczny, za którym zawsze mogą iść pewne powikłania (najczęściej jest to wysięk limfatyczny pomiędzy powłokami brzucha). W związku z tym niezwykle ważne jest, aby stosować się do wszelkich wskazówek chirurga. Trzeba też pamiętać o tym, że przez cztery pierwsze tygodnie nie należy uprawiać sportu oraz pracy, w której używane są mięśnie brzucha.
Początkowo blizna jest czerwona (pierwsze 2-3 miesiące), później stopniowo blednie. Proces blednięcia trwa od roku do 3 lat, jednak blizny nigdy nie znikają całkowicie, a proces zabliźniania zależy od indywidualnych tendencji każdego pacjenta. Bliznę należy chronić przed światłem słonecznym i sztucznymi promieniami UV przez co najmniej rok. Do uprawiania wszystkich sportów można stopniowo wrócić po 3 miesiącach (za zgodą chirurga). Ostateczne efekty abdominoplastyki można oceniać dopiero po roku od zabiegu. Przez ten czas należy stosować się do zaleceń lekarza i regularnie przychodzić na badania kontrolne.
Poza pożądaną, często spektakularną poprawą estetyczną, abdominoplastyka zwiększa też komfort życia pacjenta i jego pewność siebie. Celem zabiegu jest poprawa sylwetki, a nie osiągnięcie perfekcji. Jeśli więc cele są realistyczne, a fakt posiadania blizny zaakceptowany, efekty powinny przynieść pacjentowi sporą satysfakcję. Należy jednak mieć świadomość, że charakter tej operacji jest bardzo trudny. Dlatego, pomimo wyboru doświadczonego chirurga oraz rygorystycznych technik zabiegu, niedoskonałości lub pewne komplikacje (m.in. zmiany w czuciu na skórze lub wydłużony okres gojenia) wciąż mogą wystąpić.
Operacje łączone
W przypadkach kiedy pacjenci borykają się jednocześnie ze zbyt dużą ilością tkanki tłuszczowej, źle wyglądającą i rozciągniętą skórą, istnieje możliwość łączenia ze sobą obu omówionych operacji. Nie można wykonać samej abdominoplastyki, ponieważ efekty nie będą zadowalające. Część dolna (poniżej szwów) będzie bardzo cienka, a część powyżej – gruba. W rezultacie osiągnie się efekt nieestetycznego „schodka”.
Trzeba jednak pamiętać o tym, że pomimo połączenia dwóch zabiegów, ich efekt nigdy nie będzie idealny. Ponadto podwójna operacja zawsze jest obarczona dużym ryzykiem, które można obrazowo opisać jako ryzyko jednego zabiegu, pomnożone przez ryzyko drugiego. Jeśli pacjent po operacji lipoaspiracji chciałby poddać się któremuś z opisanych wcześniej rodzajów abdominoplastyki, powinien odczekać od 6 miesięcy do roku.
Osobiście jestem jednak w tym przypadku przeciwnikiem operacji łączonych, gdyż ich niedoskonały efekt końcowy nie uzasadnia podejmowania zwiększonego ryzyka. W przypadku połączonego problemu wykonuję w pierwszym etapie lipoaspirację, a po 6-12 miesięcy, w przypadku chęci pacjenta do napięcia skóry (która już po samej lipoaspiracji staje się ściągnięta), przechodzę do drugiego etapu – abdominoplastyki. Muszę jednak zaznaczyć, że zaledwie od 10% do 15% pacjentów po zabiegu lipoaspiracji, decyduje się na dalsze udoskonalenie wyglądu swojego brzucha, naciągając maksymalnie skórę brzucha podczas abdominoplastyki.
Przedstawione w tym artykule operacje są skutecznym i szybkim sposobem na rozwiązanie problemów estetycznych okolic brzucha. Jednak nawet najlepiej wykonany zabieg nie powinien być traktowany jako droga na skróty czy zamiennik odpowiedniego trybu życia. Jeśli więc można osiągnąć podobny efekt dzięki zdrowej diecie i regularnym ćwiczeniom fizycznym, to zalecam rozwiązanie problemu właśnie w ten sposób!
Dr Waldemar Weiss, Centrum Medyczne Medicover
Doświadczenie zawodowe zdobywał we Francji. Jest jedynym Polakiem chirurgiem estetykiem w Zachodniej Europie. Po ponad trzech dekadach zamierza periodycznie operować pacjentów w Polsce i wymieniać się doświadczeniami ze specjalistami w swojej ojczyźnie. Tel. 500 900 905