Na czym polega czysto naturalna, organiczna pielęgnacja skóry głowy? Jakie znaczenie ma w niej nasz naturalny płaszcz hydrolipidowy? Dlaczego szczotka jest podstawowym narzędziem fryzjerów naturalnych? Czy każdy kosmetyk naturalny jest bio?
Nasza skóra ma wielowarstwową strukturę, składającą się, nie jak się często zakłada z trzech, ale czterech nakładających się na siebie warstw. Wszystkie spełniają swoje własne i bardzo istotne funkcje: tkanka podskórna (Subcutis), skóra właściwa (Dermis), naskórek (Epidermis) i płaszcz hydrolipidowy. Skóra (w tym skóra głowy) jest pokryta osobniczym filmem ochronnym. Ta ochronna warstwa składa się głównie z mieszaniny wytworów naszych gruczołów potowych i łojowych oraz w niewielkim stopniu z martwego naskórka. Jest to warstwa emulsyjna, składająca się z rozpuszczalnych w wodzie i w tłuszczach substancji: martwych komórek rogowych, wydzieliny sebum, potu, mikroorganizmów. Wartość pH naszego płaszcza hydrolipidowego wynosi od 4,5 do 5,5, a zatem jest on lekko kwaśny. Takie środowisko jest niekorzystne dla rozwoju szkodliwych mikroorganizmów i grzybów, ale faworyzuje inne mikroorganizmy, które należą do środowiska naturalnego naszego organizmu. Bakteriobójcze działanie wynika głównie z wydzielin gruczołów skórnych (zwłaszcza potu i kwasów tłuszczowych), które szczególnie dobrze działają w środowisku 4,5 – 5,5. Tym samym jesteśmy chronieni przed szkodliwymi wpływami zewnętrznymi i zagwarantowana jest wilgotność skóry.
Istnieją różne wskazania, jak długo trwa odbudowa kwaśnego płaszcza po jego usunięciu. Dane wahają się od 6-8 godzin do 24 godzin. W każdym razie należy pamiętać, że częste mycie (np. agresywnymi środkami powierzchniowo czynnymi) niszczy warstwę ochronną. Konsekwencje są następujące: sucha, popękana skóra, podatność na infekcje, urazy, podrażnienia, łagodne postaci wyprysków itd.
Na skórze głowy, w porównaniu z innymi częściami skóry, ze względu na gęsty wzrost włosów, wydzielane jest więcej łoju, który miesza się z mikroorganizmami (około 8 milionów mikroorganizmów na centymetr kwadratowy, z których wiele działa na naszą korzyść). Jeśli skóra głowy jest w optymalnym stanie, tym samym istnieje wystarczająca ochrona przed bakteriami lub grzybami. Nienaruszona flora skórna zwiększa własną funkcję ochronną przed zewnętrznymi czynnikami stresogennymi, takimi jak niekorzystne bakterie itp. Jednak notorycznie przełamujemy ten oryginalny stan flory przy „pomocy” syntetycznych środków.
Łupież – powszechny, typowy problem skóry głowy
Łuszczenie jest normalnym procesem regeneracji naszej skóry. Łuski to spłaszczone komórki rogowe sklejone łojem. Jeśli jednak występuje zwiększone tworzenie się łusek, nazywa się to łupieżem. Jest on bardziej widoczny i tym samym wizualnie niepokojący. Istnieją dwa rodzaje łupieżu. Łupież suchy (przy suchej skórze) – dość małe, białe łuski, ten łupież często występuje przy atopowym zapaleniu skóry. Łupież tłusty (przy tłustej skórze głowy) – łuski dość duże, żółte, pozostawiające między palcami tłustą warstwę. Często występuje w wyniku nadmiernego wydzielania testosteronu, ponieważ stymuluje on produkcję gruczołów łojowych. Zwiększone wydzielanie łoju oznacza większe zaopatrzenie w tłuszcz, a to sprawia, że np. grzyby drożdżowe otrzymują optymalne warunki do rozwoju. Jako produkt metaboliczny grzybów drożdżowych powstają wolne agresywne kwasy tłuszczowe, które podrażniają skórę. Skóra reaguje łupieżem, zaczerwienieniem lub swędzeniem. Przyczyną łupieżu są zatem często niewielkie stany zapalne skóry głowy, które mogą być wywoływane przez bakterie lub grzyby (np. drożdże). Konsekwencją tego może być nadprodukcja komórek skóry, które nie w pełni dojrzewają i przedwcześnie są wydalane w postaci większych zespołów komórek (widocznych jako łupież).
Idealną naturalną pielęgnacją przy łupieżu jest szczotkowanie szczotką z naturalnym włosiem, łagodne mycie włosów produktami czysto naturalnymi – w celu ochrony kwaśnego płaszcza (lekko kwaśnymi) – oraz stosowanie odpowiednich olejków eterycznych, jako dodatków do mycia lub pielęgnacji.
Znaczenie szczotkowania szczotką z naturalnym włosiem
Jak już stwierdziliśmy powyżej, nasza skóra pokryta jest płaszczem hydrolipidowym, składającym się m.in. z sebum. Każdy mieszek włosa ma co najmniej jeden gruczoł łojowy. Łój wydostaje się na powierzchnię skóry głowy poprzez łodygę włosa. Ważną cechą łoju jest jego właściwość pielęgnacyjna. Zamiast pracować przeciwko sebum (oczyszczenie itp.) naturalna pielęgnacja wykorzystuje ten stworzony przez naturę balsam do włosów. Właściwym narzędziem do tego jest szczotka z naturalnym włosiem, jak np. szczotka CulumNATURA — specjalnie dostosowana do kształtu głowy, co umożliwia równomierne szczotkowanie całą powierzchnią szczotki. Podczas szczotkowania pobudzamy mięsień przywłosowy. Jest to równoznaczne z treningiem mięśni, ale przede wszystkim ułatwia dostarczanie krwi i składników odżywczych do korzenia włosa. Szczotka z naturalnym włosiem stanowi podstawę w pielęgnacji skóry głowy i pięknych włosów, a także początek zabiegu. Klientki, które miały problem z wypadaniem włosów, dzięki codziennemu szczotkowaniu zauważyły wyraźną poprawę. Powodem tego jest optymalne ukrwienie skóry (pod warunkiem, że korzenie włosów nie są martwe).
Kosmetyki czysto naturalne
W organicznej pielęgnacji oprócz szczotkowania, szczególną uwagę zwraca się na składniki w kosmetykach. Powinny wspomagać kwaśny płaszcz ochronny skóry, a nie go niszczyć. Taką rolę spełniają naturalne kosmetyki w 100 % bio. Termin „kosmetyki naturalne” nie jest jak dotąd wyraźnie chroniony przez prawo. Często jest wykorzystywany do podkreślenia, że dany produkt składa się z „bardziej naturalnych” składników, które są łagodniejsze dla ludzi i środowiska niż kosmetyki produkowane syntetycznie.
Należy więc rozróżniać, co jest naturalne, bliskie naturze, identyczne z naturą (patrz ramka). Kiedy mówimy o „kosmetykach naturalnych”, istnieje niebezpieczeństwo, że termin ten będzie utożsamiany z pojęciem „kosmetyki bio”. Naturalny produkt kosmetyczny nie musi jednak zawierać surowców pozyskanych z rolnictwa ekologicznego. Do produkcji kosmetyków można stosować składniki wytwarzane tradycyjnie (przy wykorzystaniu pestycydów). W kosmetykach naturalnych, bio zawarte w nich surowce pochodzą z kontrolowanych ekologicznych upraw.
Na co również zwracamy uwagę przy organicznej pielęgnacji
- Sprawdź składniki wszystkich produktów, które używasz… kosmetycznych
Stosuj czyste, konsekwentne, naturalne kosmetyki:
bez siarczanów laurylu i lanoliny
- Zredukuj nadmierne mycie i pielęgnację:
Po oczyszczeniu, kwaśny płaszcz potrzebuje do 24 godzin, aby się odbudować.
- Zrezygnuj z regularnych długich kąpieli (obrzęk skóry):
nie dłużej niż 10 minut w temperaturze 37 °C
- W codziennym myciu pod prysznicem zrezygnuj od czasu do czasu z kosmetyków zawierających substancje powierzchniowo czynne (tensydy):
Zwykły brud i pot rozpuszczają się w 100% w wodzie! - Używaj rozcieńczonych produktów:
Środek myjący mieszaj z wodą w proporcji 1:10.
- Temperatura wody 30 – 40 °C, ponieważ gorąca woda może uszkodzić kwaśny płaszcz ochronny
- Stosuj regularny masaż skóry
szczoteczkami do twarzy - Ważne jest odżywianie
Zwróć uwagę na to co jesz, jedz żywność bogatą w substancje witalne
- Nie zapomnij o ruchu
Średnio około pół godziny dziennie
- Zadbaj o dobry sen
Zwróć uwagę na własne potrzeby w zakresie snu i indywidualnego rytmu biologicznego.
Katarzyna Kronsteiner
Psycholog, aromaterapeuta i ekspert w dziedzinie kosmetyki naturalnej. Od 2013 roku zawodowo związana jest z CULUMNATURA – producentem kosmetyków w pełni naturalnych. Posiada wykształcenie uzupełniające z zakresu wytwarzanie kosmetyków naturalnych (WIFI w Salzburgu) oraz aromaterapii ukończonej u Ingrid Klendienst-John.