Ewa Cesarz
Masaż oddziałuje zarówno na powierzchniowe, jak i głębokie tkanki organizmu człowieka. Znajduje szerokie zastosowanie w leczeniu i rehabilitacji, profilaktyce oraz zabiegach odnowy biologicznej. To także doskonały zabieg kosmetyczny (np. modelujący sylwetkę) czy relaksacyjny, bowiem działa uspokajająco i odprężająco.
Historia masażu
Masaż jest jedną z najstarszych technik leczniczych. W wielu kulturach jest podstawowym działaniem uspokajającym i relaksującym, skierowanym na zwalczanie bólu, uwalnianie od stresów lub napięcia mięśni. Pierwsze informacje dotyczące masażu znajdziemy w dziele chińskiego filozofa Konfucjusza z okresu 3000 lat p.n.e. Pierwsze bardziej szczegółowe wzmianki o sposobie wykonywania masażu pochodzą z indyjskiej księgi Vedas z 1800 r. p.n.e. Okres największego rozwoju masażu przypada na czasy starożytnej Grecji i Rzymu. Hipokrates często pouczał o jego wartościach leczniczych. Było to wówczas popularny zabieg, także szeroko wykorzystywany przez sportowców w czasie igrzysk olimpijskich. Jednak zdecydowanie największą karierę zrobił masaż w słynnych rzymskich termach. Unikanie go było uznawane za duży nietakt wśród elit rzymskich, a sam Juliusz Cezar korzystał z masażu leczniczego przy nasilających się bólach wywołanych rwą kulszową. Pierwsze badania nad fizjologią masażu przeprowadził w XVI w. słynny francuski lekarz Ambroży Parc. Określił on wpływ masażu leczniczego na poszczególne układy naszego organizmu. W XIX w. dzięki szwedzkim lekarzom nastąpił właściwy rozwój masażu, który stał się elementem szwedzkiej gimnastyki. Poza oczywistymi zaletami leczniczymi zwrócono wówczas uwagę, że masaż to także doskonała profilaktyka i metoda zapobiegania kontuzjom. Od tego czasu znaczenie masażu w naukach medycznych systematycznie rosło, aż do całkowitego zrównania go z innymi dyscyplinami wiedzy lekarskiej i rehabilitacyjnej.
Działanie masażu
Podczas masażu uwolnione są obumarłe komórki naskórka, co poprawia oddychanie skóry. Usprawniona zostaje czynność wydzielnicza gruczołów skórnych. Naczynia krwionośne rozszerzają się, co zwiększa odżywienie skóry – staje się ona zdrowsza, silniejsza i bardziej sprężysta. Masaż pobudza układ krwionośny, zwiększa zaopatrywanie naszego organizmu w tlen i substancje odżywcze. Powoduje zmniejszenie obrzęków, zmniejsza opór krwi w tętnicach, ułatwiając w ten sposób pracę serca. Zwiększony przepływ krwi wpływa na hormonalną regulację czynności poszczególnych narządów. Poprzez rozszerzenie naczyń krwionośnych mięśnie są lepiej zaopatrzone w substancje odżywcze i dużo szybciej wydalane są produkty przemiany materii. Masaż pobudza włókna mięśniowe do skurczu i poprzez podniesienie ich napięcia zapobiega zanikom mięśniowym.
Wpływ masażu na mięśnie:
- lepsze odżywienie i dotlenienie;
- większa elastyczność.
Wpływ masażu na skórę:
- otwieranie ujść gruczołów potowych i łojowych;
- lepsze ukrwienie i odżywienie;
- większa jędrność i elastyczność;
- usuwanie złuszczonych i obumarłych warstw naskórka;
- likwidacja lub zmniejszenie zrostów i zgrubień;
- mechaniczne rozbicie tkanki tłuszczowej.
Wpływ masażu na układ krążenia:
- lepsze dotlenienie i odżywienie tkanek;
- pobudzenie czynności gruczołów i przyspieszenie przemiany materii;
- przyspieszenie krążenia krwi i limfy.
Wpływ masażu na układ kostny:
- utrzymanie lub odbudowa prawidłowej ruchomości stawów;
- uelastycznienie stawów;
- wzmocnienie więzadeł okołostawowych.
Wpływ masażu na układ nerwowy:
- działanie relaksacyjne i uspokajające;
- usprawnienie przewodzenia bodźców nerwowych;
- poprawa czucia powierzchniowego i głębokiego.
Rodzaje masażu:
- masaż klasyczny (szwedzki)
- drenaż limfatyczny
- masaż twarzy i skóry głowy
- masaż izometryczny
- masaż stóp
- masaż łącznotkankowy
- masaż tajski
- masaż shiatsu
- masaż punktowy (akupresura)
- masaż lomi lomi
- masaż sensoryczny
- masaż indonezyjski
- masaż balijski
Refleksologia − leczniczy masaż stóp
Zabieg wykonywany na specyficznych punktach stóp. Opiera się na teorii, dowodzącej, że każda część ciała ma związek z dokładnie określonymi punktami stóp. Refleksolodzy uważają, że niedomogi ciała można wykryć, określając wrażliwość odpowiadających im punktów refleksyjnych na stopie. Oddziałując na nie, można przywrócić przepływ energii w ciele i zdolność do samoleczenia organizmu. Masaż stóp pomaga poprawić krążenie i pozbyć się złogów. Sprzyja relaksacji oraz dobremu samopoczuciu. Każda stopa zawiera tysiące zakończeń nerwowych, przez co jest bardzo wrażliwa i silnie reaguje na leczniczy dotyk:
- Lewa i prawa stopa: lewy i prawy bok ciała.
- Palce u nóg: głowa i szyja.
- Poduszki dużych palców u nóg: klatka piersiowa, płuca i barki.
- Podbicie stopy: przepona i talia.
- Pięta: miednica.
- Wewnętrzna strona stopy: kręgosłup.
- Zewnętrzna strona stopy: ramię, bark, dolna część pleców, biodro, noga, kolano.
- Kostka: układ rozrodczy.
www.relaxumm.pl – 100 zł
Masaż klasyczny − szwedzki
Polega na oddziaływaniu w celach terapeutycznych na zewnętrzne warstwy mięśni oraz tkanek miękkich. Jego styl jest określony przez cztery rodzaje ruchów: effleurage, petrissage, pocieranie i uderzanie. Zadaniem masażu klasycznego jest zwiększenie przepływu tlenu we krwi i usuwanie toksyn z mięśni, poprawienie elastyczności i usprawnienie krążenia krwi. Szybkie ruchy w masażu klasycznym są na ogół stymulujące, natomiast powolne wywierają efekt uspokajający i relaksujący. Masaż klasyczny bardzo dobrze działa przy bezsenności, ogólnym napięciu i bólu głowy.
www.zrodlozdrowia.pl – 60-120 zł
Masaż tajski
Ma na celu przywrócenie wewnętrznej harmonii organizmu poprzez odblokowanie przepływu energii. Dzięki temu pozytywnie pobudza krążenie krwi i limfy. Masaż tajski wzmacnia ogólny układ odpornościowy, rozluźnia mięśnie i odpręża. Masowany bardzo łatwo i przyjemnie jest wprowadzany w głęboki relaks, który przywraca ogólną równowagę i harmonię. Osoba masowana przyjmuje w trakcie masażu wiele pozycji właściwych dla jogi. Masaż wykonywany jest w luźnym ubraniu, a masowany leży na podłodze lub materacu. Najczęściej masaż tajski zaczyna się od stóp, gdzie masażysta kieruje się w kierunku głowy, poruszając jednocześnie delikatnie całe ciało. Z racji na medytacyjny charakter masażu tajskiego jest on wykonywany zazwyczaj w ciszy, w nastrojowym pomieszczeniu, które sprzyja koncentracji i rozluźnieniu.
W masażu tajskim należy wyróżnić:
Masaż tajski ramion, pleców i głowy − połączenie różnych technik masażu, które skupiają się na wyeliminowaniu pourazowych i długotrwałych bólów głównie górnej i środkowej części kręgosłupa. Ten rodzaj masażu jest szczególnie relaksujący i odprężający.
Masaż tajski ziołowymi stemplami − wykonywany za pomocą specjalnych bawełnianych stempli, w których w woreczkach umieszczone są rozdrobnione przyprawy i zioła: trawa cytrynowa, limonka kaffir, imbir lekarski, cynamonowiec kamforowy, liście eukaliptusa. Stemple podgrzewa się, aby uwolnić zawarte w ziołach olejki eteryczne. Później masażysta masuje nimi ciało. Masaż bardzo korzystnie wpływa na stawy i mięśnie, poprawia także krążenie krwi i limfy, pobudzając w ten sposób przemianę materii, co prowadzi do usunięcia toksyn z organizmu.
Masaż tajski w wersji klasycznej (w ubraniu) − wykonywany dłońmi, kciukami oraz nadgarstkami, przedramionami i łokciami oraz kolanami i stopami klasyczny masaż tajski przede wszystkim skupia się na uciskaniu konkretnych punktów na ciele masowanego. Wykonuje się go bez użycia olejków i przez ubranie. Doskonale odpręża i redukuje zmęczenie mięsni i stawów.
Masaż tajski z zastosowaniem olejków aromatycznych − swoiste połączenie technik masażu ajurwedycznego z zagadnieniami akupresury. Stosowane olejki aromatyczne to najczęściej ekstrakty z lawendy, drzewa sandałowego, różanego, palisandru lub pranjipani. Oprócz zdecydowanie przyjemnych doznań zapachowych ten rodzaj masażu tajskiego wzmacnia układ odpornościowy, relaksuje i odpręża. Często też usprawnia wydalenie wody dzięki stymulacji układu limfatycznego i krwionośnego.
www.thaisun.pl – 130-200 zł
Masaż w ciąży
Początkowo masaż ten wykonywany był w Afryce i na Dalekim Wschodzie przez kobiety asystujące przy porodzie po to, aby przynieść ulgę kobiecie rodzącej oraz kobiecie w połogu. Masaż w ciąży ma przede wszystkim zmniejszyć napięcie mięśniowe u ciężarnej, może też usunąć opuchliznę z kończyn i wpływać pozytywnie na psychikę przyszłej mamy. Nie zaleca się wykonywania masażu w pierwszym trymestrze ciąży. Natomiast masaż wykonywany raz w tygodniu podczas drugiego trymestru ciąży oraz dwa razy w tygodniu podczas trzeciego trymestru może działać bardzo korzystnie na kobietę ciężarną i płód. Nie należy też stosować masażu u matek karmiących piersią oraz gdy kobieta cierpi na bóle żołądkowe, cukrzycę, żylaki czy nadciśnienie. Nie zaleca się także wykonywania masażu po operacji cesarskiego cięcia, szczególnie w okolicach szwów pooperacyjnych.
www.estetyka-kosmetyka.com.pl – 250 zł
Masaż twarzy i skóry głowy
Mięśnie twarzy odzwierciedlają emocje, bóle i stresy, które często pozostawiają trwale widoczne ślady w postaci zmarszczek. Napięcie występujące w twarzy i czaszce może zwiększyć dolegliwości związane z oczami, nosem i szczęką, na przykład bóle migrenowe, stany zapalne zatok, zaburzenia skórne i zgrzytanie zębów. Właśnie zgrzytanie zębów i szczękościsk to częste przykłady nieuświadomionego stresu, umiejscowionego w mięśniach szczeki. Masaż twarzy i skóry głowy pomaga uwolnić się od napięcia i poprawić krążenie krwi. Masaż poprawia koloryt skóry i sprzyja wzrostowi zdrowych włosów. Może być wykorzystywany przy leczeniu chronicznego bólu głowy, sztywności szczęk, bezsenności oraz przy problemach z zatokami. www.ocean-urody.pl – 50-80 zł
Lomi lomi – masaż hawajski
Lomi lomi znaczy po hawajsku: „wcieraj, wcieraj”. Jest to stara praktyka masażu, przekazywana z pokolenia na pokolenie przez zamieszkujące Hawaje plemiona Shaman oraz Kahuna. Lomi lomi jest formą masażu wykorzystywaną do aktywacji wewnętrznego stanu świadomości, podobnego do osiąganego podczas głębokiej medytacji. Według wierzeń, masaż lomi lomi łączy w sobie pewnego rodzaju modlitwę i podziękowanie za istnienie siły wyższej z ku, czyli intuicją, jako integralną częścią tej techniki.
Masażysta wykorzystuje swoją podświadomość do odczytania subtelnych wibracji, wydawanych przez ciało masowanego. Masaż lomi lomi jest aktem spontanicznym, a jego celem jest poprawienie kondycji ciała, umysłu i ducha pacjenta. Przy wykonywaniu długich, płynnych, wystudiowanych ruchów z użyciem dłoni i przedramion stosuje się olejek. Łagodne rozciąganie szyi i stawów otwiera i eliminuje blokady energii. Techniki wykorzystywane w masażu lomi lomi są energetyzujące, intensywne i głęboko relaksujące. www.pieknoscdnia.com.pl – 170 zł
Masaż shiatsu
Pochodzi z Japonii i jest stosowany w celu stymulacji naturalnego przepływu energii w ciele. Fachowo wykonany zdoła przywrócić równowagę ciała oraz dobre samopoczucie.
Shiatsu oznacza w języku japońskim „nacisk palców”. Jest to tradycyjna terapia, rozwinięta w Japonii na początku XX w. Opiera się na poglądzie, że choroby i słabości organizmu wynikają z braku równowagi między dwiema komplementarnymi siłami Jin i Jang. Techniki shiatsu, według zwolenników tej teorii, regulują przepływ energii życiowej (chi), poprawiają ogólne funkcje organów, zwiększają przepływ limfy, poprawiają krążenie krwi, rozluźniają napięcie mięśni i relaksują. Shiatsu wzmacnia odporność organizmu oraz uwalnia od napięcia, wprowadzając masowanego w stan odprężenia.
www.beauty.sakuracenter.com – 180 zł
Drenaż limfatyczny
Forma masażu, który ma na celu stymulowanie i poprawienie krążenia płynów w układzie limfatycznym. Bezczynność oraz napięcie mięśni spowalniają przepływ limfy w organizmie. Techniki stosowane w drenażu limfatycznym są tak opracowane, aby stymulować ruch płynów limfatycznych, a tym samym pomagać w oczyszczaniu organizmu i eliminacji produktów przemiany materii. Podczas masażu nie stosuje się żadnych olejków. Techniki drenażu limfatycznego są powolne, lekkie i bardzo specyficzne. Obejmują one rytmiczne wyciskanie, effleurage i statyczne koliste ruchy opuszkami palców, kciukami oraz wnętrzem dłoni, aby manualnie przeciskać młyn limfatyczny w kierunku węzłów. Zabieg rozpoczyna się na ogół od węzłów limfatycznych w szyi, następnie w klatce piersiowej, ramionach, nogach, plecach i brzuchu, aby powrócić na koniec do szyi.
Drenaż limfatyczny stymuluje układ immunologiczny i limfatyczny oraz dodaje energii. Poprzez zmniejszenie zatorów, opuchlizny i poprawę krążenia płynów może polepszyć wygląd skóry i zwiększyć odporność na choroby.
centrumestetykiciala.pl – 90-140 zł
Reiki
Łagodna, nieinwazyjna metoda leczenia dłońmi. Terapia reiki opiera się na teorii życiowej energii. Energia ta promieniuje z ciała na zewnątrz, ale może być zablokowana w wyniku urazu fizycznego lub emocjonalnego. Celem reiki jest skanalizowanie, zrównoważenie i spotęgowanie życiowej energii. Gdy zostaną usunięte emocjonalne lub fizyczne blokady, powraca dobre samopoczucie. Podczas masażu nie używa się olejków. Terapeuta bada ciało pacjenta, poszukując blokad energii, trzymając swoje dłonie kilka centymetrów nad ciałem. Później utrzymuje swoje dłonie na ciele lub ponad ciałem w różnych pozycjach, zwykle w okolicach centrów energetycznych (czakr). Reiki ma na celu oczyszczenie umysłu, uwolnienie od stresów i blokad emocjonalnych oraz zmniejszenie towarzyszącego bólu.
www.reiki.warszawa.pl – 60-120 zł
Tekst powstał na podstawie: "Księga Masażu”, Nicola Stewart, wydawnictwo Elipsa, www.elipsa.pl