Unguis Onycholysis, dość częsta choroba, bardziej popularna w naszym kraju jako onycholiza, to stan, w którym płytki paznokciowe dłoni lub stóp, oddzielają się od właściwego łożyska podpaznokciowego, prowadząc do powstania swoistej przestrzeni lub pustki pomiędzy nimi.
Onycholiza zazwyczaj zaczyna się od wolnej krawędzi paznokcia, powoli lecz nieubłaganie postępując w kierunku jego nasady. Oddzielenie powyższe może dotyczyć jednego lub wielu paznokci, może dotyczyć paznokci dłoni lub stóp i może być spowodowane różnorodnymi przyczynami, takimi jak urazy, infekcje czy choroby skóry, ale o tym nieco później. Onycholiza może prowadzić do dużego dyskomfortu, czy nawet bólu, oraz może być podatna na infekcje wtórne, co będzie wymagać odpowiedniej diagnozy i celowanego leczenia.
Do najczęstszych objawów powyższych problemów należą między innymi:
- Białawe lub żółtawe zabarwienie zaatakowanego obszaru paznokcia.
- Powstanie pustki pod płytką paznokciową, które można wyczuć lub zobaczyć.
- Wrażliwość lub ból przy nacisku.
- Zwiększone ryzyko infekcji pod paznokciem.
- W przypadku infekcji może wystąpić zaczerwienienie, obrzęk i wydzielina.
- Zmieniony kształt lub tekstura paznokcia w zaawansowanych przypadkach.
Przyczyny onycholizy
Może być ich naprawdę wiele, dlatego poniżej przedstawię te według mnie najważniejsze, z którymi ja i moi pracownicy w gabinetach podologicznych zmagamy się najczęściej.
Uraz mechaniczny
To jedna z najczęstszych, jeśli nie najczęstsza przyczyna onycholizy. Uraz taki może wystąpić w wyniku różnych sytuacji i działalności, które narażają nasze paznokcie na uszkodzenia, o których niekoniecznie musimy wiedzieć lub w niektórych przypadkach zdawać sobie sprawę. Bardzo często bowiem nie chodzi o uraz typu silne uderzenie, a o lekki ale permanentny nacisk spowodowany mocno dopasowanym obuwiem, a jeśli widzimy onycholizę symetryczną na paznokciach paluchów stóp – ta przyczyna jest prawie stuprocentowa. Często paluchy są w zgięciu grzbietowym i urazy odgórne od naszego obuwia powodują onycholizę w części dystalnej paznokcia. Nawet jeśli obuwie wydaje nam się wygodne. W przypadku dłoni – pracą przy komputerowej klawiaturze. To oczywiście tylko przykłady. Podobne mikrourazy lub bezpośrednie uderzenie płytką paznokcia o twardą powierzchnię może spowodować oddzielenie jej od łożyska. Niewłaściwe czyli na przykład zbyt głębokie obcinanie lub wycinanie paznokci, zwłaszcza po jego bokach, może również to spowodować. Osoby często używające rąk do fizycznej pracy zawodowej, takiej jak na przykład stolarstwo czy ogrodnictwo lub wiele innych, mogą doświadczać częstych mikrourazów paznokci prowadzących do podobnych problemów. Kobiety, często poprawiające urodę swoich dłoni w salonach manicure są na problem onycholizy narażone szczególnie. Kleje i inne metody stosowane do nałożenia sztucznych paznokci mogą powodować urazy mechaniczne, zwłaszcza jeśli są w międzyczasie niewłaściwie usuwane. Częste drapanie różnych powierzchni, nawet mimowolne, lub używanie paznokci jako narzędzi do otwierania czegokolwiek, może prowadzić do dużego urazu mechanicznego. Noszenie zbyt ciasnych butów, zbyt wąskich, źle dopasowanych lub u kobiet wysokich obcasów może powodować urazowość paznokci u stóp, co również może prowadzić bezpośrednio do tego powstania tego problemu. Nieprawidłowa biomechanika naszego ciała, naszego chodu, naszego wybicia się podczas przetoczenia krocząc. Taka biomechanika często sprawia, że paznokieć się wkręca (nie mylić z wrastaniem), miażdży łożysko, odsklepia się od niego i powstaje wolna przestrzeń – onycholiza.
W przypadku urazu mechanicznego, onycholiza może po jakimś czasie ustąpić samoistnie po ustaniu dalszej urazowości i przy odpowiedniej pielęgnacji paznokcia. Jeśli jednak problem nie ustępuje lub pojawiają się dodatkowe, wtórne objawy, warto zastanowić się nad możliwością innych przyczyn.
Infekcja grzybicza paznokci
Jest jednym z głównych czynników prowadzących do onycholizy. Często od niej zaczyna się problem. Po polsku nazywając – onychomikoza występuje, najprościej i obrazowo mówiąc, gdy grzybica przenika przez mikroskopijne uszkodzenia lub niewielkie przestrzenie pomiędzy płytką paznokciową a podłożem paznokcia, zaczynając się najzwyczajniej rozmnażać. W wyniku tego płytka i łożysko się osłabia, dochodzi wilgoć i paznokieć następnie szybko zmienia kolor, pogrubia się i zaczyna rozwarstwiać, a brzegi stają się dość kruche i łamliwe aby w końcowym etapie płytka w dużym stopniu oddzieliła się od łożyska, a całość zwieńczył nieprzyjemny zapach. Warto też wiedzieć i pamiętać, że onycholiza spowodowana pozagrzybiczymi przyczynami, może spowodować wtórny problem w postaci takiej właściwe infekcji. Problem grzybiczy który występuje, może być więc zarówno przyczyną naszej onycholizy jak i jej następstwiem. Natomiast przyczyną samego problemu grzybiczego może być częste korzystanie z basenów, saun, siłowni, noszenie ciasnego, „nieoddychającego” obuwia, osłabiony system odpornościowy, a nawet choroby autoimmunologiczne, takie jak cukrzyca. Wczesne wykrycie i leczenie onychomikozy, czyli grzybicy, jest kluczem do zapobiegania onycholizie i związanych z nią dalszych powikłań. Ważne aby było prawidłowe. Nieprawidłowe leczenie bowiem, może spowodować uszkodzenie łożyska na tyle, że onycholiza pozostanie problemem na dłużej.
Łuszczyca
Łuszczyca lub podobne choroby autoimmunologiczne są przewlekłymi chorobami skóry i paznokci. Gdy łuszczyca dotyka paznokci, mówimy o postaci paznokciowej, która jest jednym z czynników prowadzących do onycholizy. Na płytce paznokcia może charakteryzować się ona pojedynczymi lub wielokrotnymi charakterystycznymi wgłębieniami na jego powierzchni, zmienionym kolorem, zgrubieniem skórnym pod samym paznokciem, zupełnie zmienionym kształtem i strukturą paznokcia. W końcu przyspieszony cykl wzrostu komórek w łuszczycy prowadzi do gromadzenia się treści skórnych pod płytką paznokcia co powoduje jej uniesienie i w konsekwencji onycholizę. Leczenie onycholizy spowodowanej łuszczycą paznokci może być trudne i często wymaga zupełnie indywidualnego podejścia, ale wczesna interwencja i wdrożenie takiej terapii może pomóc w zapobieganiu progresji problemu onycholizy i innych poźniejszych komplikacji.
(……………………………………..)
Artykuł ukazał się w wydaniu 4/2023 art of BEAUTY
Jeśli chcesz przeczytać więcej zamów egzemplarz lub prenumeratę art of BEAUTY >>>
Teresa Agnieszka Klimczak
Podolog, wykładowca konferencyjny. Instruktor podologii i ortonyksjii. Właścicielka gabinetów kosmetycznych i podoloigicznych.
www.podiatria.pl
Facebook: Podologia & Chirurgia – Teresa Agnieszka Klimczak
Instagram: podologia.chirurgia.klimczak